του Τηλέμαχου Χορμοβίτη
Σαν θεατής ξένων τηλεοπτικών σειρών, ομολογώ πως είμαι κάπως βραδείας καύσεως. Εκεί που όλοι βλέπουν το “Παιχνίδι του Καλαμαριού”, εγώ βρίσκομαι δέκα χρόνια πίσω και βλέπω για πρώτη φορά όλα τα επεισόδια του “Πύργου του Ντάουντον”.
Για όσους δεν την έχουν παρακολουθήσει, η σειρά παρουσιάζει τις τεράστιες αλλαγές που βίωσε η βρετανική κοινωνία την περίοδο 1912-1926 μέσα από τις περιπέτειες της οικογένειας του Κόμη του Γκράνθαμ και των υπηρετών της και παρότι παρουσιάζει πολλές διαφορετικές κοσμοθεωρίες και στάσεις ζωής, είναι σαφές πως ο σεναριογράφος Τζούλιαν Φέλοους (βουλευτής των Τόρηδων στη Βουλή των Λόρδων, άλλωστε) βλέπει με συμπάθεια τις ιδέες του αγγλοσαξωνικού συντηρητισμού.
Σε μια από τις ιστορίες της σειράς, το μικρό νοσοκομείο του χωριού όπου βρίσκεται ο Πύργος και το οποίο χρηματοδοτείται από τον Κόμη και τις μεγάλες οικογένειες της περιοχής, πρόκειται να συγχωνευτεί -ή μάλλον να απορροφηθεί- από το κρατικό νοσοκομείο της κοντινής μεγάλης πόλης. Αρκετά μέλη της οικογένειας του Κόμη είναι θετικά προς αυτή την ιδέα γιατί πιστεύουν πως έτσι οι κάτοικοι του χωριού θα έχουν καλύτερες υπηρεσίες υγείας. Αυτή που αντιδράει πιο έντονα είναι η μητέρα του Κόμη, η Λαίδη Βάιολετ Κρόλεϊ (έξοχη η Μάγκι Σμιθ που την υποδύεται). Εκεί που οι άλλοι βλέπουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, η Λαίδη Βάιολετ βλέπει περισσότερη γραφειοκρατία και απώλεια της τοπικής αυτονομίας. Σε μια σκηνή, προσπαθώντας να πείσει τους συγγενείς της, λέει :
“Xρόνια ολόκληρα βλέπω κυβερνήσεις να ελέγχουν τις ζωές μας. Το επιχείρημά τους είναι πάντα το ίδιο. Μειωμένα κόστη, μεγάλη απόδοση. Το αποτέλεσμα είναι πάντα το ίδιο. Λιγότερος έλεγχος από τον πολίτη, μεγαλύτερος από το κράτος. Μέχρι που οι επιθυμίες των ατόμων να μην λαμβάνονται υπόψη. Θεωρώ ότι είναι καθήκον μου ν’αντισταθώ σ’αυτό. Το νόημα μιας σπουδαίας οικογένειας είναι να προστατεύει τις ελευθερίες μας. Γι’ αυτό οι βαρόνοι ανάγκασαν τον βασιλιά να υπογράψει τη Μάγκνα Κάρτα. Τα εγγόνια μας δεν θα χαίρονται όταν το Κράτος γίνει παντοδύναμο επειδή δεν παλέψαμε.”
Όμως τα επιχειρήματα αλλά και οι μηχανορραφίες της Λαίδης (μέχρι και τον Υπουργό Υγείας και μετέπειτα Πρωθυπουργό Νέβιλ Τσάμπερλεν εκβίασε), αποδεικνύονται ανίσχυρες μπροστά στο κλίμα της νέας εποχής και τελικά η συγχώνευση γίνεται. Βλέπετε, βρισκόμαστε στο 1925 και η πορεία προς ένα πιο μεγάλο και πιο συγκεντρωτικό κράτος, η πορεία προς την καταστροφή όλων των ενδιάμεσων κοινωνικών θεσμών μεταξύ του πολίτη και του κράτους, είχε ήδη ξεκινήσει.
