Επιμέλεια : Γιώργος Πισσαλίδης
Ένα πασχαλινό αφιέρωμα στη μεσαιωνική λατρευτική μουσική με άξονα την τόσο χαρακτηριστική για την εποχή σεκουέντσα Dies iræ (Ημέρες οργής) σε κείμενο εμπνευσμένο από την Αποκάλυψη του Ιωάννη. Πιο γνωστό ως μέρος του Ρέκβιεμ διαφόρων συνθετών, το Dies iræ εμφανίστηκε κατά τον Μεσαίωνα και ως τραγούδι παρωδικού ύφους αποκτώντας έναν πιο δημώδη χαρακτήρα. Λατρευτικοί ύμνοι μιας υπερβατικής έκφρασης πίστης ολοκληρώνουν το πρόγραμμα με μουσική της Χίλντεγκαρντ φον Μπίνγκεν, της σημαντικότερης συνθέτριας του Μεσαίωνα και μουσική αφιερωμένη στα πρόσωπα των ημερών.
Ερμηνεύουν οι Δημήτρης Κούντουρας (μουσική διεύθυνση, μεσαιωνικά φλάουτα), Ειρήνη Μπιλίνη-Μωραΐτη (τραγούδι, βιέλα), Βάσω Καριώτη, Σοφία Κετεντζιάν, Ίριδα Σκολίδη (τραγούδι).
Η συναυλία είναι μέρος του 1ου Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής και δίνεται στο Φετιγιέ Τζαμί (Πανός & Πελοπίδου μέσα στην Ρωμαϊκή Αγορά) στις 17:00, στις 18:00 και στις 19:00 χωρίς εισιτήρια αλλά με σειρά προτεραιότητας
Χιλντεγκάρδη του Μπίντεν
Η Χίλντεγκαρντ του Μπίνγκεν ήταν Γερμανίδα μύστρια, συγγραφέας, συνθέτις και φιλόσοφος και κατάφερε να γίνει η σημαντικότερη θρησκευτική ηγέτιδα του 12ου αιώνα στην Ευρώπη. Θεωρείται από τις πρώτες προσωπικότητες, που συγκέντρωνε τα χαρακτηριστικά του “καθολικού ανθρώπου“, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στην Αναγέννηση.
H Xιλντεγκάρδη θεωρούσε ότι η μουσική ήταν μέσο επικοινωνίας με τον Θεό και μέσο επίτευξης έκστασης, δηλαδή αποτελούσε μια προφανή απόδειξη της φυσικής και αυθόρμητης ικανότητας του ανθρώπινου νου να συνδέεται με τον νου του Θεού. Οι μυστικιστικές ιδιότητες της μουσικής επέτρεπαν στον άνθρωπο να βιώσει ξανά την ομορφιά και την αρμονία του Παραδείσου που είχε χάσει μετά την Πτώση. Η ίδια είχε δηλώσει κάποτε ότι «η ψυχή είναι πολυφωνική». Η Χίλντεγκαρντ συνέγραψε 77 εκκλησιαστικούς ύμνους και το Ordo Virdutum που ήταν ένα θρησκευτικό θεατρικό έργο με μουσική. Το ενδιαφέρον για την μουσική της Χιλντεγάρδης του Μπίντεν ανανεώθηκε στην δεκαετία του 80 χάρις στους δίσκους των Gothic Voices και των Anonymous 4.
Το Κέντρο Παλαιάς Μουσικής του Ωδείου Αθηνών παρουσιάζει θεματικά προγράμματα εν πολλοίς άγνωστου ρεπερτορίου του Μεσαίωνα, της Αναγέννησης και του Μπαρόκ υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Κούντουρα, ενώ ως στόχο έχει τη μελέτη και διάδοση της Παλαιάς μουσικής. Στη μέχρι τώρα πορεία του έχει παρουσιάσει και ηχογραφήσει προγράμματα για το Γ΄ Πρόγραμμα (Κοσμική μουσική του Γκυγιώμ ντε Μασώ, Φλωρεντινή Αναγέννηση), το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή κ.ά.
Πρόγραμμα
Sine nomine – Αυτοσχεδιασμός πάνω στο Dies iræ
Ave nobilis – Ύμνος από τη συλλογή Κάρμινα Μπουράνα (12ος αι.)
Karitas habundat in omnia – Αντίφωνο της Χίλντεγκαρντ φον Μπίνγκεν (1098-1179)
O virga ac diadema – Σεκουέντσα της Χίλντεγκαρντ φον Μπίνγκεν
Dame, je weil endurer – Ενόργανο βιρελαί (14ος αι.)
Dies irae dies illum – Σεκουέντσα (ανωνύμου, 13ος αι.)
Ai vist lo lop – Παράφραση του Dies iræ (ανωνύμου, Προβηγκία, 13ος αι.)