Επιμέλεια: Κώστας Τάταρης
“Όμοια σε όλες τις ζωγραφιές του Γκρέκο το φως σπαθίζει με σφοδρότητα τον αγέρα, έχει κάτι το ανήλεο και σαρκοβόρο – είναι σαν το Άγιο Πνέμα στην Επιφοίτησή του. Οι Απόστολοι λαγάζουν κάτω τρεμάμενοι’ σα να θέλουν να ξεφύγουν, μα είναι πια πολύ αργά. Το Πνέμα ορμάει σα γεράκι και γαντζώνεται απάνω τους. Ένας Απόστολος βάζει σταυρωτά τα χέρια του απάνω από το κεφάλι του για ν’αποφύγει το Πνέμα, μα τα χέρια του γιομώνουν αίματα.
Τέτοιο το φως στα έργα του Γκρέκο. Τρώει τα σώματα,αποσυνθέτει τα σύνορα κορμιού και ψυχής, τανύζει σα δοξάρι τα κορμιά – κι ας σπάσουν. Το φως του είναι κίνηση. Κίνηση βίαιη. Δεν πηγάζει από τον ήλιο, είναι αντίθετο με το φως του ήλιου. Το φως χιμάει σαν από φεγγάρι τραγικό, ο αγέρας μερμηδίζει γιομάτος κεραυνό, οι αγγέλοι κάποτε ξεσπούν κατάκορφα στον ουρανό σαν αστραποβολίδες, που σπάζουν πολύχρωμες, απειλητικές, πάνω από τα κεφάλια των ανθρώπων. Κι έτσι τα πρόσωπα του Γκρέκο έχουν την κερωμένη εκστατική όψη που έχουν τα φαντάσματα ή που παίρνουν οι μορφές μας σε μια μεγάλη γαλάζια αστραπή”.
Ν. Καζαντζάκης, ” Ταξιδεύοντας – Ισπανία”
Σαν σήμερα, το 1541, γεννιέται ο μεγάλος ζωγράφος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (“El Greco”).
