Αδημοσίευτη συνέντευξη και φωτογραφίες: Χρήστος Κισατζεκιάν
Παρότι έχω ήδη εκθειάσει δυο φορές αυτόν τον μουσικοσυνθέτη, μου είναι αδύνατον να μην του ξαναπλέξω το εγκώμιο για όσα μας προσέφερε απλόχερα στα πενήντα χρόνια της πρωτοκαθεδρίας του.
O Θρίαμβος της Δεξιοτεχνίας στα ηλεκτροδοτούμενα πλήκτρα ως εργαλείο της επανάστασης του ανατρεπτικού (βλέπε προοδευτικού) ροκ και η αναβάθμιση του συνοδευτικού τους ρόλου σε ρόλο πρωταγωνιστικό, ανήκουν πρώτα και κύρια στον Keith Emerson, ιδρυτικό μέλος των πρωτοποριακών σχημάτων Nice και Emerson, Lake & Palmer. Πιότερο και από τον επίσης αείμνηστο Jon Lord, αυτός ο ανυπέρβλητος μουσικοσυνθέτης κατάφερε να ξεκαρφώσει από το έδαφος το ασήκωτο Hammond L-100 και να απογειώσει το ρόλο του όσο κανείς πριν και μετά από αυτόν, ως ο αντίστοιχος Jimi Hendrix των ασπρόμαυρων πλήκτρων.
Κι αν το δεξί χέρι του Keith άγγιξε την ταχύτητα του φωτός, το αριστερό του δεν το συναγωνίστηκε κανείς μέχρι σήμερα!
Όμως να ήταν μονάχα αυτά που τον ήθελαν έως και σήμερα μοναδικό… Όσο ελάχιστοι οργανίστες, υπήρξε απίστευτα ανήσυχος και πολυπράγμων, δοκιμάζοντας όλα τα μουσικά ιδιώματα μα και όλες τις εκφάνσεις της τεχνολογίας που του προσέφεραν νέες ευκαιρίες για ακόμη πιο οριακούς πειραματισμούς. Από το προοδευτικό art / classical rock, την μουσική επένδυση κινηματογραφικών ταινιών έως και την jazz, και από το ξύλινο Hammond & το Mini Moog έως και το Steinway Grand Piano, ανέτρεψε μια για πάντα τον καθωσπρέπει χαρακτήρα τους και έγραψε ιστορία ζωσμένος από ένα δάσος πληκτροφόρων εργαλείων.
Πάμε λοιπόν εδώ για το τρίτο μέρος της αποκαλυπτικής, μακροσκελούς συνέντευξης.
Θα ξεκινήσω το ταξίδι μας προς τα πίσω ζητώντας σου δυο λόγια για τη μια και μοναδική εμφάνιση της επανασυνδεδεμένης, αυθεντικής σύνθεσης των Emerson, Lake & Palmer ως headliners του “High Voltage Festival” το 2010 στο Victoria Park του Λονδίνου. Ήρθα για σας από την Αθήνα φυσικά. Δεν θα έχανα κάτι τέτοιο με τίποτα!
“Πολύ χαίρομαι. Ήταν ένα πολύ όμορφο καλοκαίρι εκείνο. Διότι πριν από αυτή την επετειακή συναυλία μας, ο Greg (Lake) και εγώ περιοδεύαμε ανά τον κόσμο ως ντουέτο βασικά. Και ο Carl (Palmer) ήταν βέβαια συγχρόνως αρκετά απασχολημένος και με τους Asia. Το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μας όμως σίγουρα καταναλώθηκε για τη σωστή οργάνωση της μεγαλεπήβολης παραγωγής της βραδιάς μας στο “High Voltage Festival”, μα σταθήκαμε τυχεροί αφού είχαμε μια πολύ καλή ομάδα παραγωγής στο πλευρό μας. Τα φεστιβάλ ανοιχτού χώρου είναι πάντοτε αρκετά πιο απαιτητικά. Καταρχάς ποτέ δε ξέρεις πως θα συμπεριφερθεί ο καιρός (σημ: μη ξεχνάμε, μιλά Εγγλέζος!)…
…Πράγματι, έβρεξε τελικά αν θυμάσαι…
“…Ναι. Όπως συμβαίνει άλλωστε και με εμάς τους ίδιους όμως. Ήμασταν οι τελευταίοι επί σκηνής κλείνοντας το όλο σόου και παρά την σκληρή δουλειά που είχαμε ρίξει όλοι, τελικά αντιμετωπίσαμε κάποια μικροπροβληματάκια με τα πλήκτρα μου, με τα μόνιτορ, με την κεντρική κονσόλα αυτή καθαυτή… Όλα αυτά δημιουργούν πάντα μια αβεβαιότητα ανησυχητική. Να ανεβαίνεις π.χ. στη σκηνή και να ανακαλύπτεις ξαφνικά πως τα πλήκτρα σου δεν ακούγονται αρκετά σε σημείο τέτοιο που να ακούς μονάχα τους υπόλοιπους συναδέλφους σου… Το ρίσκο είναι τρομακτικό σε τέτοιου είδους κονσέρτα!
Πάντως εγώ θεωρώ πως οι Emerson, Lake & Palmer ανέκαθεν απέδιδαν καλύτερα σε χώρους κλειστούς, χειμερινούς, έστω και μεγάλους, αφού εκεί και η ίδια η αίθουσα συμπεριφέρεται σαν άλλο ένα “όργανο” επειδή ο ήχος έρχεται πίσω σε σένα. Αντιθέτως στα ανοιχτά φεστιβάλ η μουσική φεύγει από σένα και δε ξαναγυρνά, συνεχίζει το δρόμο της… Άρα δεν είναι εύκολο, ας το πω έτσι. `Οι E.L.P. θέλαμε πάντοτε να ελέγχουμε πλήρως τον ήχο που φεύγει προς τα έξω, μανιωδώς. Όμως όταν αποφασίζεις να παίξεις σε υπαίθρια φεστιβάλ, τότε είσαι κυριολεκτικά στο έλεος των Στοιχείων της Φύσης και των εξωγενών παραγόντων.
Άρα εν κατακλείδι σταθήκαμε τυχεροί που ο καιρός ήταν σχετικά καλός κείνη τη βραδιά…”
…Κι ας έβρεξε λιγάκι, ναι, ήταν ένα απίστευτα φαντασμαγορικό θέαμα!
Σε ευχαριστώ. Όχι πως δεν είχε και τα προβλήματά του, μα τα προσπεράσαμε ικανοποιητικά…
Όμως πρέπει να σου πω και κάτι ακόμη που μας άγχωσε σε τεράστιο βαθμό κείνο το βράδυ. Η πίεση ήταν αφόρητη. Διότι η παραγωγή μας ενημέρωσε διεξοδικά πως δε θα έπρεπε να ξεπεράσουμε ούτε λεπτό το όριο των 22:30 κείνο το βράδυ, αλλιώς οι E.L.P. θα πληρώναμε ένα θεόρατο πρόστιμο!…”
Θεέ και κύριε, δεν το ήξερα αυτό!
“Κι όμως. Θες να ακούσεις και το χειρότερο; Εάν για οποιονδήποτε λόγο τελικά ξεπερνούσαμε το όριο των 22:30, οι αρχές μας είχαν προειδοποιήσει πως θα κόβανε την παροχή ρεύματος δίχως καμιά άλλη προειδοποίηση, ακόμη κι αν βρισκόμασταν στη μέση ενός μουσικού κομματιού!”
Σοβαρολογείς τώρα;;;
“…Αντιλαμβάνεσαι λοιπόν πως είχαμε ουσιαστικά στη διάθεσή μας μονάχα μερικά δευτερόλεπτα ώστε να τοποθετήσουμε σωστά τα όργανά μας και να κάνουμε το απαραίτητο δοκιμαστικό ήχου (soundcheck) και να δούμε πως η επικοινωνία μας με την κεντρική κονσόλα ήταν σωστή έτσι που να μας ακούει σωστά το κοινό. .
Άρα λοιπόν πράγματι κάποιοι από εσάς που αγοράσατε το CD της παράστασης κατά την έξοδό σας θα απογοητευτήκατε δικαίως, αφού αρκετά πράγματα δεν πήγαιναν ολόσωστα από τη σκηνή στο θάλαμο ηχογραφήσεων… Λογικό και επόμενο όμως, αφού υπό κανονικές συνθήκες, όταν θες να κάνεις κάτι τέτοιο (σημ: ζωντανή ηχογράφηση) χρειάζεσαι τουλάχιστον μια ολόκληρη μέρα ώστε να ελέγξεις όλες τις γραμμές, τη μίξη των καναλιών, και μετά νιώθεις πράγματι έτοιμος να ξεκινήσεις”
Μια χαρά! Θα θυμάσαι επίσης ότι στις 10 Δεκεμβρίου του 2007 άνοιξες το εορταστικό σόου της επανένωσης των θρυλικών Led Zeppelin στο O2 Arena με δυο μέλη των Yes, τους Squire και White, συν τον Simon Kirke των Free και των Bad Company. Πώς προέκυψε τούτη η μοναδική all star σύνθεση επωνύμων;
“Καταρχάς να δηλώσω πως επρόκειτο για μια πολύ σημαντική περίσταση! Η επανένωση των Led Zeppelin για πρώτη φορά μετά από “αιώνες” απουσίας δεν είναι κάτι απλό. Έτσι λοιπόν συνέστησα στον διευθυντή παραγωγής Harvey Goldsmith μήπως ανοίξουμε ως E.L.P. εκείνη τη βραδιά, μα εν τέλει ανακάλυψα πως ούτε ο Carl (Palmer), ούτε ο Greg (Lake) ήθελαν κάτι τέτοιο…
Όμως εγώ από σεβασμό και μόνο απέναντι στον Πρόεδρο της Atlantic Records, Herb Abramson όφειλα να δώσω το παρόν, άρα αποφάσισα να συνδράμω μόνος παρότι ο Carl και ο Greg δεν ήθελαν να παίξουν μαζί μου. Τώρα που το σκέφτομαι πιστεύω πως έτσι ήταν καλύτερα τελικά, αφού στην περίπτωση που εμφανιζόντουσαν οι E.L.P. επίσης επανενωμένοι μαζί με τους Led Zeppelin, δεν θα αποσπούσαν την προσοχή που τους άρμοζε. Όπως συνέβηκε καλή ώρα με το High Voltage Festival όπου πρωτοστατήσαμε…”
Καλά, αυτό εννοείται!…
“Πάντως εμένα μου άρεσε πολύ που συμμετείχα, όμως ήταν περισσότερο για να τιμήσω όλους αυτούς τους promoters και τους managers που νταλαβεριζόμαστε χρόνια… Όταν έμαθα δε πως συμμετάσχει και ο Chris Squire (σημ: αείμνηστος μπασίστας των Yes) είπα τέλεια, μου αρέσει πάρα πολύ ο Chris. Όπως και ο Alan White στα τύμπανα (σημ: επίσης ντράμερ των Yes). Γενικά τη θεώρησα μια πολύ καλή περίσταση από κάθε άποψη. Καλύτερα από το να έπαιζα για άλλη μια φορά το “Fanfare of the Common Man”. Περιττό να σου πω βέβαια πως δεν πληρώθηκε κανένας μας για αυτό. Ο χαρακτήρας της συμμετοχής μας ήταν φιλανθρωπικός. Το μόνο που πληρώσανε ήταν η διαμονή μας, άρα σίγουρα δεν υπήρχε οικονομικό κίνητρο εκ μέρους μου για να το πω αλλιώς. Αντιθέτως βέβαια οι ίδιοι οι Led Zeppelin θα εισέπραξαν πάρα πολλά από όλο αυτό το γεγονός, πόσο μάλλον και από τις μετέπειτα πωλήσεις σε διάφορα μέσα και φορείς, ειδικά από το φίλμ”
Λίγα λόγια τώρα αντίστοιχα για το πώς προέκυψε στα 1990 το άλλο περιστασιακό super group, οι δικαίως επονομαζόμενοι “The Best” όπου έπαιξες με τον John Entwistle των Who, τον Joe Walsh των Eagles, τον Jeff Baxter των Doobie Brothers και τον Simon Phillips των Toto.
“Ω, τι λες τώρα, πότε ήταν αυτό; Κάπου στο χίλια εννιακόσια ογδοντα κάτι…”
Οι πηγές μιλούν για το 1990
“Α, οκέι, ναι, είναι πιθανότατο. Κοίτα, μου αρέσει να παίζω περιστασιακά με πολλά και διάφορα σχήματα εδώ στο Λος Άντζελες. Τον Jeff Baxter ας πούμε τον ξέρω πολλά χρόνια, έχουμε κάνει παρέα πολλά jam sessions σε κλαμπ του L.A., όπως ήξερα ήδη και τον Simon Phillips, έχουμε συνεργαστεί παλαιότερα… Θυμάμαι λοιπόν να είμαι πίσω στην Αγγλία σε κάποια φάση όταν με πήρε τηλέφωνο ο Jeff λέγοντας μου πως υπήρχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τη δημιουργία ενός σχήματος που θα συγκέντρωνε πολύ σημαντικά ονόματα το οποίο θα εμφανιζόταν στην Ιαπωνία. Με ρώτησε αν ενδιαφερόμουν και του είπα φυσικά. Έτσι λοιπόν πέταξα να έρθω εδώ, στην Καλιφόρνια, όπου μπήκε στο παιχνίδι ο John Entwistle…”
…Όπως και ο Joe Walsh…
“…Ω ναι, και ο Joe. Έτσι λοιπόν κλείσαμε ένα στούντιο για μας, αν θυμάμαι καλά για μια μονάχα εβδομάδα ήταν που κάναμε πρόβες. Και μετά πετάξαμε όλοι μαζί για Ιαπωνία. Πλάκα πλάκα αν θυμάμαι σωστά, εν τέλει ήταν μονάχα δυο οι συναυλίες που κάναμε εκεί!…”
Μόνο;;; Πώς κι έτσι;
“Ναι, ναι. Νομίζω πως ήταν να παίξουμε και στην Οσάκα μα οι καιρικές συνθήκες κείνη τη μέρα ήταν τόσο άθλιες που κατέστη αδύνατον…”
Μάλιστα. Πάντως είναι κρίμα που δεν κυκλοφόρησε ποτέ αυτή σας η προσπάθεια (σημ: έκανα λάθος, υπάρχουν ανεπίσημες κυκλοφορίες σε DVD/CD από το 2008 έως το 2010)
“(γελά) Κοίτα, να στο πω αλλιώς. Εγώ το απόλαυσα απίστευτα όλο αυτό, ικανοποιήθηκα πολύ με το πως έπαιξα κι εγώ! Μα για να είμαι ειλικρινής, θα ήμουν ευτυχής αν είχε κυκλοφορήσει όπως έγινε αφού κατά την ταπεινή μου άποψη, όλοι οι συμβαλλόμενοι παίξαμε υπερβολικά καλά κείνες τις νύχτες (σημ: να που δεν το γνώριζε και αυτός)! Μα δε θέλω να επεκταθώ παραπάνω για τους λόγους που δε κυκλοφόρησε ποτέ. Με λίγα λόγια, κάποια από τα μέλη δεν ήταν ικανοποιημένα με την απόδοσή τους. Προσωπικά, δηλώνω απερίφραστα ευτυχής και ικανοποιημένος με όσα απέδωσα…”
Μια χαρά. Πάντως για μένα προσωπικά το ομώνυμο άλμπουμ των “Emerson, Lake & Powell” που κυκλοφόρησε το 1986 από την PolyGram όχι μόνο δεν ήταν κακό, μα το θεωρώ από τις στιγμές της πορείας σου που ξεχωρίζω. Όμως είναι η δική σου γνώμη φυσικά που μετρά, μπορεί και να διαφωνείς!…
“To Emerson, Lake & Powell προέκυψε ως ιδέα με το που με πλησίασε η Geffen Records. Αν θυμάμαι καλά, μου προσέφεραν αρχικά το ποσό των δέκα χιλιάδων δολαρίων ώστε να ηχογραφήσουμε τα πρώτα έξη καλύτερα κομμάτια σε μορφή δοκιμαστική (demo). Εν τω μεταξύ κείνο το διάστημα έπαιζα δώθε κείθε με πολλούς εξαιρετικούς μουσικούς όπως ο Jack Bruce, o Simon Phillips, ακόμη και ο Roger Daltrey. Έλα όμως που τελικά αυτά τα demos έφτασαν στα χέρια των υπευθύνων της PolyGram Records οι οποίοι μονομιάς μου δήλωσαν πως έχουν ενθουσιαστεί με όσα έχω συγγράψει, μα συγχρόνως μου συνέστησαν να τα ξαναγράψω όλα τους έχοντας δίπλα μου τον Greg Lake αφού θα αναβαθμίζονταν τα μάλα. Πράγμα το οποίο και δέχθηκα ξεκινώντας την διαδικασία των ηχογραφήσεων.
Έτσι λοιπόν η δισκογραφική εταιρία ενθουσιάστηκε ακόμη παραπάνω με όσα εγώ και ο Greg φτιάξαμε, τόσο, που μας συνέστησε ξανά να βγούμε σε περιοδεία με τον Greg. Συνεργαζόμουν ήδη με τον Cozy εκείνη την εποχή, με τον Cozy Powell, και προσωπικά είχα πολύ όρεξη να βγω στους δρόμους ξανά μετά από καιρό. Και εφόσον όλοι μας δηλώναμε πολύ ενθουσιασμένοι με το νέο υλικό, απολαμβάναμε και αυτή τη νέα συνεργασία με τον Cozy, ο οποίος προσέδιδε ξεκάθαρα μια πιο heavy metal υφή σε όλα τα πράγματα. Μα κι δυο τον αγαπούσαμε για αυτά που έκανε. Όταν λοιπόν ήρθε η στιγμή να οργανώσουμε την εν λόγω περιοδεία, προέκυψε από όλους το εξής εύλογο ερώτημα: και τώρα πως θα ονομάσετε αυτό το νέο σχήμα;;; Κι αν θες πίστεψέ το, ειλικρινά σου μιλώ, ήταν κείνη τη στιγμή που για πρώτη φορά συνειδητοποιήσαμε πως, συγκυριακά, δε θα άλλαζε ΚΑΝ το όνομά μας! Ουαου. Απίστευτο. Παραμέναμε E.L.P.! Δεν είχε περάσει ποτέ από το μυαλό μας. Εγώ το μόνο που ήξερα ήταν πως ο Cozy ήταν χρόνια φίλος μου και πάρα πολύ καλός ντράμερ, μα μετά από αυτό, να οι E.L.P. ξανά, ζωντανοί!”
Έτσι! Ωραία λοιπόν, τότε γιατί δεν υπήρξε και συνέχεια σε όλα αυτά τα όμορφα;;;
“Ναι. Κοίτα. Οι E.LP. ανέκαθεν είχαμε ένα πολύ κακό συνήθειο… Ουδέποτε δίναμε σημασία στο κόστος, στο λεγόμενο budget όλων όσων επιχειρούσαμε! Έτσι λοιπόν ενώ είχαμε ήδη στα χέρια μας ένα δισκογραφικό συμβόλαιο για δυο δίσκους με την PolyGram, εμείς εξαντλήσαμε όλο το ποσό με το καλημέρα. Σου μιλώ για όλη την προκαταβολή στην παραγωγή του πρώτου άλμπουμ ώστε να το κυκλοφορήσουμε και να το στηρίξουμε με μια περιοδεία. Όταν λοιπόν ήρθε η ώρα να ηχογραφήσουμε το δεύτερο, δεν υπήρχαν λεφτά ούτε καν για να το καταγράψουμε… Και τότε ήταν που ο Cozy γύρισε και μας είπε “να’στε καλά για την όμορφη συνεργασία, και καλή συνέχεια”. Και αποχώρησε. Άλλωστε δεν ήταν μόνιμο μέλος της μπάντας. Ήταν δική του απόφαση να προχωρήσει. Όμως και εγώ αποφάσισα να προχωρήσω. Είχα ήδη στα σκαριά πολλά στο νου μου, ειδικά μουσικές επενδύσεις για κινηματογραφικές ταινίες κ.λ.π.”
Τι έχεις να πεις αντίστοιχα όμως για το άλλο project σου, τους “The Power Of Three”;
“Επρόκειτο ξανά για άλλη μια μου παρέκκλιση. Πολλοί από τους σύγχρονους συνοδοιπόρους μου άλλωστε έκαναν το ίδιο πράγμα. Δηλαδή παρέκκλιναν από την αυστηρά σκληροπυρηνική προοδευτική μουσική μέσα από μια θεμελιώδη μετάβαση σε μια πολύ πιο φιλική στον μέσο ακροατή, δημοφιλή προσέγγιση. Όπως αντιλαμβάνεσαι αναφέρομαι σε σχήματα όπως οι Yes που κατάφεραν τρομερές πωλήσεις, όπως επίσης και οι Genesis. Αυτοί τα κατάφεραν μια χαρά. Αυτό προσπάθησα να κάνω κι εγώ λοιπόν, μα προφανώς δε μου ταίριαξε τόσο πολύ… Παρότι κατάφερα να φτιάξω κάτι επίσης εμπορικό, δεν ένιωθα βολικά μέσα από αυτό. Έβλεπα τους περισσότερους συναδέλφους μου να επιτυγχάνουν αυτό το πείραμα και είπα να το επιχειρήσω και γω. Η Geffen Records ήταν μάλιστα πολύ υποστηρικτική σε αυτή την κατεύθυνση.
Όσο για τον Carl Palmer, μου πρότεινε τον Robert Berry ως αντικαταστάτη του αποχωρήσαντα Greg, πράγμα που με βρήκε τότε σύμφωνο. Στη συνέχεια οργανώθηκε και η απαραίτητη περιοδεία προώθησης. Όμως ειλικρινά δεν το διασκέδασα όλο αυτό και τόσο πολύ… Επίσης για πολλοστή φορά, ολοκληρώνοντας τις ημερομηνίες ανακαλύψαμε πως δεν υπήρχε φράγκο στην άκρη…”
Κατανοητό. Τουλάχιστον εισπράξατε καθόλου δημοσιότητα από τα ερτζιανά; Σας έπαιζε το ραδιόφωνο;
“Είχαμε αφήσει τη δισκογραφική να αποφασίσει ποιο ή ποια θα ήταν τα ραδιοφωνικά μας singles μα δεν ασχολήθηκα περαιτέρω. Πιστεύω βέβαια πως αν επιμέναμε παραπάνω χρονικά σε αυτή μας την επιλογή και στηρίζαμε κι άλλο το όλο project, ίσως ο κόσμος να το δεχόταν περισσότερο σταδιακά”
Πιθανότατα.
“Μα είναι σίγουρο, το ξέρεις και συ. Δεν είναι καθόλου εύκολο να αλλάξεις ριζικά ως καλλιτέχνης δίχως ρίσκο. Δες τι έγινε με τον Bob Dylan όταν αποφάσισε να αντικαταστήσει την ακουστική του κιθάρα με μια ηλεκτρική κιθάρα. Τον γιουχάρανε όλοι επί σκηνής! Όταν ο Miles Davis αποφάσισε επίσης να πειραματιστεί με όλη αυτή την τότε πρωτοεμφανιζόμενη τεχνολογία των ηλεκτρονικών μέσων, τον αποδοκίμασε όλο το σινάφι του!… Ακόμη και ο Sting των The Police, όταν αποφάσισε να στραφεί σε ένα μεγάλο βαθμό προς την Jazz, δε νομίζω πως ήταν πολλοί αυτοί που στήριξαν την επιλογή του…”
Έτσι είναι, θέλει πολύ κουράγιο και θάρρος να “δοκιμάσεις” τους αμετανόητους οπαδούς σου ως εξελισσόμενος καλλιτέχνης…
“Αυτό ακριβώς, θέλει πολύ θάρρος και επιμονή πάνω στα πιστεύω σου. Άρα αν τυχόν είχα πιστέψει κι εγώ με όλο μου το είναι σε αυτή μου την απόφαση, μπορεί και να τα είχα καταφέρει εξίσου να… υποτάξω το κοινό μου”
Πιθανότατα. Πάντως από το 1980 έως και σήμερα έχεις συγγράψει πολλά και αξιόλογα soundtracks για κινηματογραφικές ταινίες. Γεγονός που με ωθεί να σε ρωτήσω ως Έλληνας τη γνώμη σου για τον Vangelis, είτε ως solo καλλιτέχνη, είτε ως Παπαθανασίου με τους Aphrodite’s Child…
“Φυσικά και έχω ακουστά τον Vangelis, πρώτα και πάνω από όλα μέσα από το βραβευμένο του έργο για την ταινία “Chariots Of Fire…”
…Και την επίσης βραβευμένη μουσική υπόκρουση του “Blade Runner”…
“…Ναι, και για τη συμβολή του στο “Blade Runner”. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής μαζί σου δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να γνωρίσω από κοντά με τον Vangelis. Παρότι το ήθελα, έχοντας μεταξύ άλλων απολαύσει πολύ τις συνεργασίες του με τον Jon Anderson των Yes…”
Πράγματι, ιστορική συνάντηση γιγάντων που απέδωσε μερικούς αξιολογότατους καρπούς…
“…Όμως παρόλα αυτά το γεγονός παραμένει. Δεν γνωρίζω βαθιά τα έργα και τις ημέρες του, δε θέλω να σου λέω ψέματα”
Και αυτό σε τιμά επίσης, όλα καλά!
“…Και τούτο φυσικά χωρίς την παραμικρή διάθεση να προσβάλω οποιονδήποτε! Απλά προσωπικά δεν ακούω συχνά άλλους μουσικούς. Πέρα από αυτούς που διαρκώς νταλαβερίζομαι προσωπικά φυσικά”
Μα εννοείται, είναι απόλυτα κατανοητό, μην το συζητάς! Αλήθεια, πως και δεν επικεντρώθηκες και συ κάποια στιγμή αποκλειστικά και μόνο στη συγγραφή μουσικών επενδύσεων για κινηματογραφικές ταινίες από τη στιγμή που το επιχείρησες τόσες φορές επιτυχημένα;
“Η ενασχόλησή μου με τις μουσικές επενδύσεις ταινιών ξεκίνησε κάπου στα 80’ς. Έχοντας ήδη πίσω μου μεγάλη εμπειρία με διάφορες συμφωνικές ορχήστρες, θεώρησα πως θα ήταν πολύ ενδιαφέρον μα και δημιουργικό να επεκταθώ και στη συγγραφή soundtracks τελειοποιώντας ακόμη περισσότερο τις ενορχηστρωτικές μου δυνατότητες. Έτσι λοιπόν πρώτη μου προσπάθεια υπήρξε η ταινία “Inferno” του Ιταλού σκηνοθέτη Dario Argento. Και να που μετά από αυτό η Universal Films αποφάσισε να μου προτείνει μετά από αίτημα του Sylvester Stallone τη συγγραφή της μουσικής υπόκρουσης του “Nighthawks”… Και ήταν απολαυστικότατο όλο αυτό σε πληροφορώ!”
Εννοείται! Πάμε τώρα σε κάτι άλλο που θα μπορούσε να είχε καθορίσει την όλη σου/σας πορεία αισθητά. Ποιος ήταν κατά τη γνώμη σου ο λόγος που δεν επιλέξατε με τον Greg ως ντράμερ σας τον Mitch Mitchell δημιουργώντας τους E.L.M. αντί τους E.L.P.;
“Η παλιά ιστορία έχει ως εξής. Η γνωριμία μου με τον Greg Lake έγινε σε ένα κονσέρτο στο “Fillmore West” του Σαν Φρανσίσκο όπου εγώ έπαιζα με τους Nice που είχα δημιουργήσει και κείνος έπαιζε με τους King Crimson. Όλα αυτά στις απαρχές των 70’ς. Και ήταν εκεί που αποφασίσαμε να βρεθούμε μαζί ως μουσικοί εγκαταλείποντας κι δυο τα προηγούμενα σχήματά μας. Ψάχναμε για ντράμερ και ήμουν πράγματι εγώ που του πρότεινα να πούμε στον Mitch Mitchel να έρθει μαζί μας, αφού είχα παίξει μαζί του ήδη πολλές φορές κείνα τα χρόνια…”
…Ναι, όπως και σε εκείνο το μυθικό Supersession με όνομα “Music From Free Creek” με τον Mitch και τον ανυπέρβλητο Chuck Rainey στο μπάσο…
“…Ναι, ναι, μα προσπαθώ να θυμηθώ επακριβώς το πώς έγινε όλο το πράγμα. Κάτσε μισό λεπτό. (σημ: κάνει μια παύση πέντε-επτά δευτερολέπτων) Λοιπόν. Νομίζω πως ο Greg δεν ήθελε τον Mitch για κάποιους λόγους που πραγματικά μου διαφεύγουν αυτή τη στιγμή… Δεν του άρεσε και τόσο (σημ: αν είναι δυνατόν!). Και να που τελικά έγινε μια ομαδική συζήτηση των τριών κατά την οποία ο Mitch πρότεινε να συμμετάσχει και ο Jimi Hendrix, πράγμα που εγώ προσωπικά θεωρούσα μη προσδόκιμο ως “παντρειά”… Παρότι είχα τζαμάρει αρκετές φορές με τον Jimi κατά την διάρκεια των 60’ς…”
Σοβαρά; Δεν το γνώριζα αυτό
“Ναι, δεν υπάρχει τίποτα καταγεγραμμένο, μα επειδή περιοδεύαμε όλοι μαζί τότε, μας δόθηκαν πολλές ευκαιρίες να τζαμάρουμε μαζί και ήταν πολύ όμορφο όλο αυτό. Όμως κατά την άποψή μου, το στυλ της μουσικής που εγώ είχα επιλέξει ως επόμενο βήμα μου δεν ταίριαζε με τη μουσική κατεύθυνση που είχε επιλέξει ο Jimi στις απαρχές των 70’ς. Όπως γνωρίζεις είχε επιλέξει μια ξεκάθαρα άλλη πορεία… Τους Band Of Gypsys…”
Φυσικά, ένα πολύ πιο funky σχήμα από ότι οι Experience, πόσο μάλλον οι Nice!…
“Ακριβώς! Με τον Billy Cobham στα τύμπανα αν δεν απατώμαι…”
Τον Buddy Miles
“Σωστά, τον Buddy Miles. Και ξάφνου το Σεπτέμβριο του 1970 ο Jimi δυστυχώς πέθανε απροσδόκητα… Όπως και να’χει ο Τύπος της εποχής ασχολήθηκε σθεναρά με τους E.L.P. ξάφνου, όπου το πι φυσικά ανήκε στον Carl Palmer. Έτσι λοιπόν σύσσωμος το μουσικός τύπος ασχολιόταν για αρκετό διάστημα με την πιθανότητα του να είχε συμβεί αυτό το πάντρεμα με τον Hendrix, πράγμα που θα μας ήθελε να ονομαζόμαστε H.E.L.P.! Ιστορία-μπερκέτι για τους συναδέλφους σου όπως αντιλαμβάνεσαι. Μα ως εκεί. Ακόμη και χρονολογικά δε θα μπορούσε να συμβεί δεδομένου του άδικου χαμού του Jimi…”
