του Τηλέμαχου Χορμοβίτη
Τις τελευταίες μέρες διαβάστηκε πολύ αυτό το αρθράκι του Bloomberg που μας λέει πως η αιτία για την κακοδαιμονία και την οικονομική καθυστέρηση των ορθόδοξων χωρών είναι η συντηρητική, προνεωτερική και ανατολίτικη Ορθοδοξία.
https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2018-04-26/why-orthodox-christian-nations-remain-stuck
Όμως για αιώνες ολόκληρους οι ορθόδοξοι Έλληνες έμποροι και ναυτικοί κατέκτησαν οικονομικά τη Μεσόγειο και αυτή την εξέλιξη όχι μόνο δεν την εμπόδισε η Ορθοδοξία αλλά την βοήθησε. Γράφει η Τζελίνα Χαρλαύτη στο βιβλίο της “Ιστορία της Ελληνόκτητης Ναυτιλίας, 19ος-20ος αιώνας” (Εκδόσεις Νεφέλη) : “Το επιτυχημένο «μοντέλο» των υπερεθνικών επιχειρήσεων των Κινέζων της διασποράς που συνέτειναν στη θεαματική ανάπτυξη των «τίγρεων» της νοτιοανατολικής Ασίας απέσπασε την προσοχή πολλών μελετητών, ιστορικών, ανθρωπολόγων και κοινωνιολόγων, σε βαθμό που, σε αντιπαράθεση με την ερμηνεία του δυτικού καπιταλισμού, όπως αναλύεται από τον Μαξ Βέμπερ στο Προτεσταντική Καπιταλιστική Ηθική και το Πνεύμα του Καπιταλισμού, να γίνεται προσπάθεια ερμηνείας του ανατολικού καπιταλισμού, του «κομφουκιανικού καπιταλισμού» μέσα από την ανάλυση του Πνεύματος του Κινέζικου Καπιταλισμού.
Στο τελευταίο η κινέζικη κουλτούρα θεωρείται ως η πανάκεια για εμπορική επιτυχία, κουλτούρα που στηρίζεται στην εμπιστοσύνη, στα δίκτυα και στην οικογένεια και προωθεί την «αρμονική επιχειρηματική τάξη πραγμάτων». Όμως το «γκουάνκ-τσι», αυτή η διακριτή σχέση συναλλαγών, ένας τρόπος να κάνεις επιχειρήσεις με φίλους και συγγενείς, η συνένωση οικονομικών συμφερόντων και οικογένειας, δεν διδάσκεται μόνο από τον Κομφούκιο. Φαίνεται ότι υπάρχει ίδια και απαράλλακτη στην Τορά των Εβραίων, στην Καινή Διαθήκη των Ορθοδόξων Ελλήνων και των Αρμενίων, στο Κοράνι των Αράβων ναυτιλλομένων του Ινδικού Ωκεανού. Έλληνες, Εβραίοι, Αρμένιοι, Κινέζοι, Άραβες, από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα διαμόρφωσαν δραστήριες επιχειρηματικές εμπορικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο, αποτελώντας όχημα για τη ροή αγαθών και την ανάπτυξη συναλλαγών μεταξύ των λαών, από την εποχή της αποικιοκρατικής εξάπλωσης μέχρι σήμερα…”
Ακόμη , στη μοναδική κοινωνία του σύγχρονου ελληνικού κράτους όπου καθολικοί και ορθόδοξοι ήταν μοιρασμένοι, δηλαδή στο νησί της Σύρου, οι εκφραστές του καπιταλισμού και του εκσυγχρονισμού, αυτοί που είχαν την οικονομική δύναμη στα χέρια τους ήταν οι ορθόδοξοι ιδρυτές της Ερμούπολης ενώ οι οικονομικά ασθενέστεροι και πιο συντηρητικοί ήταν οι Καθολικοί της Άνω Σύρου.
Καλές, λοιπόν, τέτοιες απλοϊκές θεωρίες για κομπλεξικούς φιλελέδες που αρέσκονται στο αυτομαστίγωμα, αλλά, ως συνήθως, τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα.
