
Επιλογή κειμένου: Κώστας Τάταρης
“…Η Κοινότης είναι προϊόν της ουσιαστικής βουλήσεως του ανθρώπου. Η Κοινωνία είναι προϊόν της αυθαιρέτως σχηματιζομένης τεχνητής βουλήσώς του. Η κοινότης βασίζεται επί βουλήσεως, ήτις πηγάζει αφ’ εαυτής εκ της συναισθηματικής εσωτερικότητος του ανθρώπου. Η κοινωνία οφείλει την ύπαρξίν της εις βούλησιν, η οποία υπαγορεύεται υπό της σκέψεως, μάλλον υπό υπολογισμού, υπό σκοπών. Η βούλησις εξ’ αντιθέτου της Κοινότητος εκδηλούται ως συνήθεια και ως μνήμη. Της Κοινωνίας όμως η βούλησις υπερνικώσα πάσαν συναισθηματικότητα οικοδομεί την ύπαρξίν της εις λογικάς μορφάς. Εξ’ αυτού ακριβώς του γεγονότος η κοινωνία αντιθέτως προς την κοινότητα, παριστά κύκλον ανθρώπων, οι οποίοι συμβιούν ειρηνικώς, ενώ ουσιαστικώς είναι ουχί ηνωμένοι, αλλά κεχωρισμένοι απ’ αλλήλων.
Ενώ η κοινότης αποτελεί πραγματική κοινότητα αίματος, τόπου ή πνεύματος των μελών της νοούντων άλληλα κατά τρόπον, ούτως ειπείν, φυσικόν ή οργανικόν, εν τη κοινωνία ανήκει έκαστος μόνον εις εαυτόν και δεν νοεί αφ’εαυτού τον άλλον, αλλά συμβάλλεται απλώς προς τον άλλον. Ούτως εχόντων των πραγμάτων εις την Κοινότητα νοεί έκαστος την ζωήν του ως α π ο σ τ ο λ ή ν, ενώ εις την Κοινωνία νοεί ο άνθρωπος την ζωήν του ως ε π ά γ γ ε λ μ α …”
Δημήτριος Τσάκωνας, “Εισαγωγή εις τον Νέον Ελληνισμόν”.
O καθηγητής Δημήτριος Τσάκωνας υπήρξε ο τελευταίος θεωρητικός του Ελληνικού Κοινοτισμού, τα βιβλία του οποίου στις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 εξυμνούντο από προσωπικότητες , όπως ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο μετέπειτα Πρόεδρος Δημοκρατίας, Μιχάλης Στασινόπουλος και ο ακαδημαϊκός Σπύρος Μελάς. (Αβαλον των Τεχνών)