ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ακολουθήστε μας:
19 March, 2024
ΚεντρικήΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ & ΝΕΟΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ: ΔΥΣΗ“Τα Δαχτυλίδια της Δύναμης”: To αντι-Τολκινικό Fan Fiction* Δισεκατομμυρίων του Τζεφ Μπέζος. Μέρος Β!

“Τα Δαχτυλίδια της Δύναμης”: To αντι-Τολκινικό Fan Fiction* Δισεκατομμυρίων του Τζεφ Μπέζος. Μέρος Β!

Με αφορμή την προβολή των “Δακτυλιδιών της Δύναμης” που έχει προκαλέσει θόρυβο ανάμεσα στους οπαδούς του Τόλκιν, συνεχίζουμε το δεύτερο μέρος ενός άρθρου από ένα από τα παραδοσιοκρατικά περιοδικά της Αμερικής που μετά την προσέγγιση του από την πλευρά της μεταφοράς ή όχι του πνεύματος του Τόλκιν στην σειρά της Amazon (διάβασε εδώ το πρώτο μέρος) , βλέπει τώρα την σειρά από τεχνική πλευρά. 

                                                                    του Μπέν Ράινχαρτ για το Crisis  

Για όλην αυτήν την προσπάθεια αποδόμησης του πνεύματος του Τόλκιν  , υπάρχουν κάποια καλά νέα: εάν η σειρά αποτυγχάνει να αποτυπώσει το πνεύμα του Τόλκιν, επίσης αποτυγχάνει –όπως παραδέχονται ακόμα και οι δημοφιλείς κριτικοί– ως σειρά.  Τα λόγια του Φιλόστρατου του Σαίξπηρ μπορούν εύκολα να εφαρμοστούν στα Δαχτυλίδια:  «σε ολόκληρη την παράσταση / δεν υπάρχει ούτε μία λέξη κατάλληλη, ούτε ένας παίκτης ταιριαστός».  Το μοντάζ και ο ρυθμός είναι πτωχά: τα ειδικά εφέ δεν ικανοποιούν πλήρως, τα κοστούμια και το μακιγιάζ φαίνονται φτηνά και ανόητα.  Ακόμα δεν υπάρχει μία ευδιάκριτη πλοκή.  Δεν υπάρχει συνέπεια στους χαρακτήρες: πρώτα συναντάμε κάποια να οδηγεί παιδιά –παιδιά– σε απερίσκεπτο κίνδυνο, λίγο μετά κάποιος άλλος την επαινεί για την αδιάλειπτη αίσθηση ευθύνης της. 

Ο διάλογος είναι παρόμοια απερίσκεπτος και αδέξια εκτελεσμένος, παλαντζάροντας απότομα μεταξύ αντιφατικών τύπων ομιλίας.  Από τη μία πλευρά, οι χαρακτήρες συχνά γλιστρούν σε ένα ειλικρινά σύγχρονο λεξιλόγιο και τρόπο ομιλίας.  Αυτό είναι αλλόκοτο:  τα Ξωτικά, οι Νάνοι και οι Άνθρωποι της Μέσης Γης δεν θα έπρεπε να ακούγονται σαν χαρακτήρες μίας σύγχρονης σαπουνόπερας. Αλλά ίσως ακόμα πιο ενοχλητικές είναι οι απόπειρες του ψευδο-Τόλκιν αρχαϊσμού.  Αυτές είναι συνήθως τόσο πειστικές όσο και οι προσπάθειες ενός καλλιτέχνη με κουστούμι σε μία δευτεροκλασάτη Αναγεννησιακή γιορτή.  «Λέγεται ότι το κρασί της νίκης είναι πιο γλυκό για εκείνους που πάνω στις πικρές τους ήττες ζυμώθηκε».  Υποθέτω πως έτσι είναι.  «Ακόμα και η πέτρα δεν μπορεί να κρύψει το σημάδι κάποιου που το ίδιο του το χέρι διψάει για φλόγα».  Όταν το θέτεις με τέτοιο τρόπο.

O Όουεν Άρθουρ ως Βασιλιάς Ντούριν Δ!

Θα μπορούσε να γραφτεί μια χαρωπή έκθεση που θα εξετάζει τον πομπώδη διάλογο της σειράς.  Όμως γίνεται ακόμα χειρότερο.  Τα προβλήματα που περιγράφθηκαν παραπάνω μπορούν να αποδοθούν στην κακή εκτέλεση ή την ανεπαρκή τέχνη: οι σεναριογράφοι πασχίζουν, ακολουθώντας μεγαλειώδη αποτελέσματα, που εκείνοι δεν μπορούν να επιτύχουν. Όμως, μετά, υπάρχουν και τα στοιχεία της σειράς που είναι –ελλείψει οποιουδήποτε ακριβέστερου όρου– απλώς ανόητα.  Οι νομάδες κυνηγοί περιπλανιούνται κουβαλώντας (για κάποιο λόγο) κωμικά κέρατα ελαφιών στις πλάτες τους.  Τα Πρωτο-Χόμπιτ χρησιμοποιούν φαναράκια γεμάτα πυγολαμπίδες.  Ο Έλροντ και ο Ντούριν ανεβαίνουν μαζί στο ασανσέρ στη Μόρια (και πάλι η γυναίκα μου: «Εάν πρόκειται να δείξουν ένα ασανσέρ στη Μόρια, θα έπρεπε τουλάχιστον να ακουμπήσουν πίσω και να παίζει απαλή τζαζ μουσική). 

Η Μόρια των “Δακτυλιδιών τής Δύναμης” διαφέρει από αυτήν του Τζάκσον

Η Γκαλάντριελ αποφασίζει να διανύσει κολυμπώντας έναν ολόκληρο ωκεανό.  Εάν όμως η σειρά προσβάλλει τη νοημοσύνη του κοινού της, το κοινό αντέδρασε αντίστοιχα: η αξιολόγηση της σειράς από τους θαυμαστές στο Rotten Tomatoes, έχει αυτή τη στιγμή ένα ζοφερό 37%.  Αυτή η έλλειψη δεξιοτεχνίας είναι, παραδόξως, για καλό. Ένα προϊόν με πιο ολοκληρωμένη εκτέλεση θα μπορούσε να έχει γίνει ένα βασικό στοιχείο της πολιτιστικής μας φαντασίας και να έχει διαστρεβλώσει την κατανόηση του Τόλκιν από μία ολόκληρη γενιά.  Όπως έχουν τα πράγματα, έχουμε λόγο να ελπίζουμε ότι το fan fiction δισεκατομμυρίων του Τζεφ Μπέζος δεν θα αφήσει κανένα μόνιμο σημάδι.

Και αυτό με οδηγεί στην τελευταία από τις πρώτες μου εντυπώσεις για τα Δαχτυλίδια: όχι θυμός, όχι μία αίσθηση προδοσίας, αλλά απλά μία εξαντλημένη θλίψη.  Εν τέλει, δεν αποτελεί τρομερή έκπληξη ότι κάποιοι παραγωγοί ταινιών τελικά κατάφεραν να μετατρέψουν το σπουδαίο έργο του Τόλκιν σε ένα ανιαρό ναυάγιο που εύκολα θα ξεχαστεί:  το έχουν προσπαθήσει για περισσότερο από μισό αιώνα.  Άλλες δημοφιλείς πνευματικές ιδιοκτησίες –Ο Πόλεμος των Άστρων και το Σταρ Τρεκ και ο Χάρι Πότερ– έτυχαν παρόμοιας εκμετάλλευσης τα τελευταία χρόνια και έγιναν σκόνη από την απληστία των κινηματογραφικών στούντιο και την υπερηφάνεια των σεναριογράφων της ξεπέτας.  

Και μέσα σε αυτό βρίσκεται η στενοχώρια.  Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών ήταν πάντα διαφορετικός.  Αντίθετα με τις προηγούμενες σειρές που αναφέρθηκαν, αποτελεί ένα πραγματικά σπουδαίο έργο: ένα από τα λίγα πραγματικά ιδιοφυή έργα του εικοστού αιώνα.  Επιπλέον, επί δεκαετίες μετά την ολοκλήρωσή της, η νουβέλα του Τόλκιν εκτιμούνταν και προστατευόταν, αρχικά από τον ίδιο τον Τόλκιν και μετά από το γιό του Κρίστοφερ.  Όμως αυτό δεν υπάρχει πια: και έχουμε κάθε λόγο να αναμένουμε ότι τα Δαχτυλίδια της Φωτιάς δεν θα είναι η τελευταία αδίστακτη προσπάθεια να εξαργυρώσουν σε χρήματα την κληρονομιά του Τόλκιν.

Αντίθετα με τον “Πόλεμο των Άστρων” και τον “Χάρρυ Πόττερ” , ο “¨Αρχοντας των Δακτυλιδιών” ήταν ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του 20ου αιώνα

Όμως αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργούν οι άνθρωποι, μία φυλή που είναι καταδικασμένη στη θνητότητα και την αποσύνθεση.  «Πάντα έτσι γίνεται με τα πράγματα που κάνουν οι Άνθρωποι» λέει ο Γκίμλι ο Νάνος, «υπάρχει μία παγωνιά την Άνοιξη ή μία καταστροφή το Καλοκαίρι, και αποτυγχάνουν να τηρήσουν την υπόσχεσή τους».  Στο Φύλλο του Ψείρα –την αλληγορική διερεύνηση του Τόλκιν για τη ζωή και το έργο του– ο καθηγητής φαντάστηκε ένα μέλλον όπου το έργο του αγνοήθηκε και τελικά ξεχάστηκε: τα πλάσματα και οι άνθρωποι που διαχειρίζονται τις υποθέσεις της πόλης του Ψείρα, δεν είδαν καμία χρησιμότητα για την τέχνη του και την άφησαν να αποσαθρωθεί. Στον πραγματικό κόσμο, συνέβη κάτι πολύ διαφορετικό: οι ίδιοι άνθρωποι μετέτρεψαν τα έργα του Τόλκιν σε ένα αέναα οικονομικά εκμεταλλευόμενο καταναλωτικό προϊόν.  Αναρωτιέμαι ποια είναι η μοίρα που θα προτιμούσε ο δημιουργός του.

*Fan fiction=Ιστορίες που γράφουν θαυμαστές ενός συγγραφέα που βασίζονται σε ήδη υπάρχοντες φανταστικούς χαρακτήρες

Μοιραστείτε