ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ακολουθήστε μας:
19 March, 2024
ΚεντρικήΜΟΥΣΙΚΗΌταν ο Λέοναρντ Κοέν πήγε να πολεμήσει στο πόλεμο του Γιομ Κιπούρ

Όταν ο Λέοναρντ Κοέν πήγε να πολεμήσει στο πόλεμο του Γιομ Κιπούρ

του Γιώργου Πισσαλίδη

Κλείνουν σήμερα 7 Νοεμβρίου 2018, 2 χρόνια από τον θάνατο του βραβευμένου με το Παράσημο του Τάγματος του Καναδά ποιητή, συνθέτη και τραγουδιστή Λεονάρντ Κοέν, που έγραψε τα καλύτερα ποιήματα και τραγούδια της περιόδου 1960 -69 στο ελληνικό νησί της Ύδρας.

Ο Λέοναρντ Κοέν ξεκίνησε την καριέρα του ως ποιητής που  αναζητούσε μια θρησκευτική πνευματικότητα η έγραφε ποιήματα γεμάτο αισθησιασμό, κάνοντας τον τον αγαπημένο των γυναικών.

Το 1960 αγόρασε ένα σπίτι στην Ύδρα για μόνο 1500 δολλάρια. Ήταν εκεί που έγραψε ποιητικές συλλογές, όπως The Spice Box of the Earth και κλασσικά τραγούδια εξομολογητικής τραγουδοποιϊας επηρεασμένης από την φολκ και την κάντρυ, όπως Suzanne, Bird on a Wire, The Partisan και So Long Marianne. Το μυθιστόρημα του «Όμορφοι Χαμένοι» (1966) κέρδισε το έγκυρο Βραβείο Πούλιτζερ Ως συνθέτης και τραγουδιστής υπήρξε ο δέυτερος σε σημασία μετά τον Μπόμπ Ντύλαν επηρρεάζονας κααλλιτέχνες από την Τζόνι Μίτσελ μέχρι τον Νίκ Κέηβ. Μία άγνωστη όμως πλευρά του ήταν ο πατριωτισμός του έδειξε κατά την διάρκεια του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ.

Σταματώντας την σφαίρα της Αιγύπτου

Στις 6 Οκτωβρίου 1973, ο Αιγυπτιακός και Συριακός στρατός εισβάλουν στο Ισραήλ προσπαθώντας να ανακαταλάβουν τα εδάφη που κέρδισε στον Πόλεμο των Έξι Ημερών. Για τους Ισραηλινούς, ήταν ο πιο επικίδυνος πόλεμος από την ανακήρυξη του Ισραήλ ως κράτους.

Την επομένη, ο Λέοναρντ Κοέν διαβάζει τα νέα στις φημερίδες κάνοντας τις διακοπές στην Ύδρα με την γυναίκα του Σούζαν και τον γιό του Άνταμ. Τότε είναι που αφήνει τα πάντα για να πάει να υπερασπισθεί την πατρίδα του. Όπως θα έγραφε αργότερα σε ένα ποίημα του «Θα πάω να σταματήσω την σφαίρα της Αιγύπτου» Ο Κοέν ταξιδεύει από την Αθήνα για το Τελ Αβίβ. Αρχικά ήθελε να συμμετάσχει σε ένα κιμπούτζ παρόλο που δεν ήξερε ακριβώς τι είναι ένα κιμπούτζ. Επίσης οι αξίες του Ισραηλινού Στρατού πάντα τον συνεπάρζαν και ήθελε να καταταγεί.

 

Την επομένη ο διασημος τροβαδούρος συναντούσε τον ηθοποιό Ορί Λεβί στο «Πινάτι» ένα διάσημο καφέ του Τελ Αβίβ. Εκεί θα τον αναγνωρίσει ο Οσίκ Λεβί, ένας από τους πιο διάσημους ροκ σταρ του Ισραήλ, ο οποίος έπαιζε για τα Ισραηλινά στρατεύματα στην διάρκεια του Πολέμου των Έξι Ημερών. Ο Λεβί πιάνει συζήτηση με το μεγάλο του είδωλο να του λέει ότι «ήρθε στο Ισραήλ με μια αίσθηση αποστολής και μια επιθυμία να πάρει ενεργό ρόλο στον πολεμο» Όμως όταν εκείνος του λέει για την ιδέα του στο κιμπούτζ, ο Λεβί του αντιπροτείνει να ενωθεί με μια ομάδα καλλιτεχνών που θα τόνωνε το ηθικό των στρατιωτών. Αυτοί ήταν ο ίδιος ο Λεβί, ο Μοδρεχάι Ανόν, ο Ματί Κασπί και η Ιλιένα Ροβίνα. Όμως ο Κοέν δίστασε, φοβούμενος ότι η η μελαγχολική φωνή του θα έφερνε το αντίθετο αποτέλεσμα. Μόνο όταν άκουσε από τον Ισραηλινό συνάδελφο του να του λέει ότι μια χαρά είναι για αυτήν την δουλειά, ο μεγάλος ποιητής και τροβαδούρος δέχθηκε. Έτσι ξεκίνησε μια τρίμηνη περιοδεία από στρατιωτική βάση σε στρατιωτική βάση και από νοσοκομείο σε νοσοκομείο.

Μουσική απόδραση από την Κόλαση                                            

Κατ’αρχήν να πούμε ότι παρόλο που ο Λεονάρντ Κοέν  ήταν πολύ γνωστός στο Ισραήλ , δεν ήταν ακόμα τόσο διάσημος ώστε να τον αναγνωρίζουν στον δρόμο. Όμως τόσο ο Λεβί, όσο και οι αξιωματικοί του ισραηλινού Στρατού θεώρησαν ότι θα ήταν σημαντικό να παίξει για στρατιώτες που επέστρεφαν τραυματισμένοι φυσικά και ψυχικά από τον πόλεμο. Στην διάρκεια μίας από τις πρωτες συναυλίες, θα τραγούδαγε το “So Long Marianne” λέγοντας στούς στρατιώτες «Αυτό το τραγούδι ακούγεται με το ποτό στο ένα χέρι και την γυναίκα που αγαπάτε στο άλλο και εύχομαι πολύ σύντομα να μπορείτε να τα κάνετε»

Όσοι είχαν την τύχη να τον δούν σε εκείνα τα σώου, τον θυμούνται ως ευγενικό και μειλίχειο και που μιλούσε στους πάντες, από τους υψηλόβαθμους αξιωματικούς μέχρι τον τελευταίο νεοσύλλεκτο. Τους θαύμαζε μόνο και μόνο που είχαν ήδη πολεμήσει. Όσο για τον ίδιο σε όποια βάση πήγαινε, αεροπορίας η ναυτικού προσπαθούσε να καταταγεί, αλλά του το αρνιόταν.

Οι συνθήκες στις οποίες ερμήνευε τα τραγούδια του δεν ήταν ιδανικές, αλλά δεν τον  ένοιαζε. Επίσης ο Λεβί προσπάθησε να του βρεί καλύτερη περιποίηση, όπως να μην τρώει μερίδες συσσιτείου η να κοιμόταν σε καλύτερο δωμάτιο, αλλά εκείνος το αρνήθηκε. Κοιμόταν όπως και οι άλλοι καλλιτέχνες σε σλήπινγκ μπάνγκ σε καντίνες η όπου αλλού ήταν βολικό. Επίσης φοβόταν να παίξει για στρατιώτες λίγο πριν αυτοί αυτοί πάνε.  στην κόλαση του Σουέζ. Την τρίτη μέρα της περιοδείας, αυτός και οι υπόλοιποι καλλιτέχνες αναγνώριζαν στρατιώτες για τους οποίους είχαν παίξει λίγες ώρες πριν ανάμεσα στους νεκρούς και τους τραυματίες.

Τα τραγούδια του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ

Μέσα στην κόλαση του πολέμου με τις βόμβες να μην ξέρεις από που θα σου έρθουν, ο Κοέν κουβαλούσε ένα σημειωτάριο όπου έγραφε σκέψεις, μουσική και στίχους. Τρία από αυτά τα τραγούδια κατέληξαν στο  New Skin for Old Ceremony του 1974. To πρώτο χρονικά ήταν το «Lover, Lover, Lover». Πρόκειται για την συζήτηση ενός νεαρού με τον πατέρα του:

«Ζήτησα από τον πατέρα μου
Και είπα «Πατέρα άλλαξε το όνομα μου»
Αυτό που χρησιμοποιώ τώρα είναι σκεπασμένο
Με φόβο και βρωμιά, με δειλία και ντροπή».

Και στο τέλος του τραγουδιού ο πατέρας λέει:

«Και είθε το πνεύμα αυτού του τραγουδιού
Να αναδυθεί καθαρό και ελεύθερο
Είθε να είναι μια ασπίδα για σένα
Μια ασπίδα ενάντια στον εχθρό».

Το δεύτερο τραγούδι ήταν το There Is War:

«Υπάρχει πόλεμος ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς
Ένας πόλεμος ανάμεσα στον άνδρα και την γυναίκα
Υπάρχει ανάμεσα σε αυτούς που λένε ότι υπάρχει πόλεμος
Και αυτούς που λένε ότι δεν υπάρχει
Γιατί δεν πάτε πίσω στον πόλεμο, σωστά μπείτε σε αυτόν
Γιατί δεν πάτε πίσω στον πόλεμο, μόλις ξεκινάει».

Τέλος ένα τραγούδι που ερμήνευε πολύ συχνά κατά την διάρκεια του πολέμου ήταν το «Who By Fire», οι στίχοι του οποίου είναι παρμένοι από το λειτουργικό ποίημα «Unetanneh Tokef», το οποίο απαγγέλεται κατά την διάρκεια της Εβραϊκής Πρωτοχρονιάς και του Γιομ Κιπούρ.

Όσο ο πόλεμος δεν ήταν το παιχνίδι των πολιτικών, ο Κοέν τραγουδούσε για τις Δυνάμεις Αμύνης του Iσραήλ. Όταν άρχισαν οι διασκέψεις με Αμερικανούς και Ρώσσους, ο μεγάλος τροβαδούρος γύρισε Αμερική. Θα δήλωνε «Ποτέ δεν έκρυψα ότι είμαι Εβραίος και όποτε το Ισραήλ θα περνάει κρίση, εγώ θα είμαι εκεί. Εχω αναλάβει την υποχρεώση για την υποστήριξη της επιβίωση των Εβραίων.» Πιο σημαντικότερο ήταν η δήλωση του μετά την επιστροφή του από το Σινά: «Ο πόλεμος είναι όμορφος. Ποτέ δεν θα τον εξαφανίσουν. Είναι από τις λίγες στιγμές που οι άνθρωποι κάνουν το καλύτερο που μπορούν» Νομίζουμε αυτό τον ξεχώριζε από κάποιους «ειρηνιστές» και διεθνιστές οπαδούς του στην Ελλάδα και στον κόσμο.

Μοιραστείτε