Η μουσική παράσταση “Το τραγούδι της Κυράς Δόμνιτσας” που αποτελεί την πρόταση της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης πρόκειται να παρουσιασθεί στην Νάξο στις 27 Ιουλίου και στην Πάρο στις 29 Ιουλίου 2021.
«Ευγενεστάτη και γενναιοτάτη», κατά τον Δημήτριο Υψηλάντη, πολεμίστρια ως «άλλος ανήρ», κατά τον ιστορικό Ιωάννη Φιλήμονα, «χήρα του μακαρίτου καπετάνιου Αντωνίου Βισβίζη» για την ελληνική διοίκηση, «αρχικαπετάνα» του δημοτικού τραγουδιού της πατρίδας της, και «ευπειθής πατριώτισσα», όπως υπέγραφε τις επιστολές της. Ποια ήταν εντέλει η Θρακιώτισσα Δόμνα Βισβίζη, που η Ιστορία λίγο τη θυμήθηκε;
Την ιστορία της Δόμνας Βισβίζη, σε μορφή μονολόγου με χορικά στάσιμα, αποδίδει με ευαισθησία η ηθοποιός Σύρμω Κεκέ και συνθέτει, με τα μέσα του μουσικού θεάτρου, μια γυναικεία δημιουργική ομάδα που αποτελείται από τη δημοσιογράφο/συγγραφέα Μάρω Βασιλειάδου, τη συνθέτρια Μάρθα Μαυροειδή, που συνυφαίνει με γνώση παραδοσιακά και σύγχρονα ακούσματα, και τη σκηνοθέτρια Μαρία Μαγκανάρη. Συμμετέχει επταμελές μουσικό σύνολο και το γυναικείο φωνητικό σύνολο chórεs.
Η μουσική του έργου είναι βαθιά επηρεασμένη από τις μουσικές παραδόσεις της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Η συνθέτρια Μάρθα Μαυροειδή σημειώνει: «Η σύνθεση κινείται σε δύο επίπεδα: ένα κυριολεκτικό, με αναφορές στη μουσική της ευρύτερης περιοχής της Θράκης μέσα από την επιλογή των οργάνων, των ρυθμών και των μουσικών δρόμων· και ένα μεταφορικό, αντιμετωπίζοντας τα μουσικά ιδιώματα με ελεύθερο τρόπο και αξιοποιώντας τα ηχοχρώματα των οργάνων για να δημιουργήσει ηχοτοπία που απευθύνονται στο υποσυνείδητο. Η μουσική γραφή είναι πολυεπίπεδη, αναπτύσσοντας ταυτόχρονες μουσικές δράσεις, παράλληλα σύμπαντα που συνυπάρχουν την ίδια χρονική στιγμή, έτσι που η συνείδηση του ακροατή να διαστέλλεται για να τα συμπεριλάβει σε μια ενιαία μουσική εμπειρία. Το νέυ, η λύρα και το σάζι συνομιλούν με το πιάνο, το τσέλο και το κοντραμπάσο, σχηματίζοντας διαρκώς νέες υφές που παλινδρομούν ανάμεσα στη δράση και στον συνειρμό. Η γυναικεία φωνή έχει κεντρικό ρόλο στο έργο, αξιοποιώντας το τραγούδι ως μέσο έκφρασης αυτού που δεν μπορεί να ειπωθεί, αλλά και σαν τρόπο ενδυνάμωσης, μέσα από τη συνήχηση των φωνών σε πολυφωνικά μέρη που συνδυάζουν την παραδοσιακή πολυφωνία με σύγχρονη αρμονία. Το μουσικό έργο είναι ταυτόχρονα και μια ομολογία θαυμασμού μπροστά στην ομορφιά και τον πλούτο της παραδοσιακής μουσικής, και στην τεράστια παρακαταθήκη από συγκλονιστικούς στίχους και μελωδικούς πυρήνες που αέναα κυοφορούν, μια παρακαταθήκη από τον ανώνυμο στιχουργό και μουσικό που κράτησαν την τέχνη στα χέρια τους με φροντίδα και ευαισθησία, για να την εμπλουτίσουν και να την παραδώσουν στους επόμενους».
Tην σκηνοθεσία υπογράφει η Μαρία Μαγκανάρη. Η ίδια υπογραμμίζει: «Το έργο, αν και συγκροτημένο σε πλαίσιο ιστορικό, είναι ένα έργο ποιητικό – ή, ακόμα καλύτερα, είναι ένα τραγούδι. Μας ζητούσε διαρκώς να βιωθεί, να τραγουδηθεί, προκειμένου να φανερώσει τον πλούτο του. Μας αποκάλυπτε τα μυστικά και τις διαδρομές του σιγά σιγά στις πρόβες. Ο γάμος, η μητρότητα, ο πόλεμος, το πένθος, οι αναμνήσεις: οι ήχοι μιας ζωής. Στα χέρια της Μάρθας Μαυροειδή έγιναν ένα συναρπαστικό τραγούδι: Το τραγούδι της κυρα-Δομνίτσας».
Καλοκαιρινές παραστάσεις σε Πάρο και Νάξο
Η παράσταση Το τραγούδι της κυρα-Δομνίτσας θα παρουσιαστεί στις 27 Ιουλίου στον Πύργο Μπαζαίου στη Νάξο, στο πλαίσιο του «Φεστιβάλ Νάξου 2021», και στις 29 Ιουλίου στο Θέατρο «Αρχίλοχος» στην Πάρο, στο πλαίσιο του «Φεστιβάλ στο Πάρκο 2021».
Μουσική: Μάρθα Μαυροειδή
Κείμενο: Μάρω Βασιλειάδου
Σκηνοθεσία: Μαρία Μαγκανάρη
Σκηνικό – Κοστούμια: Παύλος Θανόπουλος
Σχεδιασμός φωτισμών: Μαρία Γοζαδίνου
Μουσική διδασκαλία – Διεύθυνση φωνητικού συνόλου: Ειρήνη Πατσέα
Τον ρόλο της Δόμνας Βισβίζη ερμηνεύει η Σύρμω Κεκέ
Μουσικοί: Χάρης Λαμπράκης (νέυ), Νίκος Παραουλάκης (νέυ), Στρατής Ψαραδέλλης (λύρα), Μάρθα Μαυροειδή (σάζι, φωνή), Γιάννης Παπαδόπουλος (πιάνο), Γιώργος Ταμιωλάκης (τσέλο), Γιώργος Βεντουρής (κοντραμπάσο)
Συμμετέχει το γυναικείο φωνητικό σύνολο chórεs
