του Stephen Μ. Klugewitz
Aπό τα “Τραγούδια και Χορούς του Θανάτου” του Μοδέστου Μουσσόργκσκυ στο “Κουαρτέτο για το Τέλος του Χρόνου” του Ολιβιέ Μεσσιάν, σας παρουσιάζουμε δέκα μεγάλα έργα κλασσικής μουσικής για τον θάνατο και το τέλος αυτού του κόσμου.
Ελπίζουμε να είναι μια παρηγοριά για εσάς αυτές τις μέρες που περνάμε.
1. “Τραγούδια και Χοροί Θανάτου” του Μοντεστ Μουσσόργκσυ
Ενας κύκλος τραγουδιών για φωνή (συνήθως μπάσσα η μπάσσα βαρύτονη) και πιάνο, Τα “Τραγούδια και Χοροί του Θανάτου” του Μόντεστ Μουσσόργσκυ είναι μελοποίηση τεσσάρων ποιημάτων του Αρσένυ Γκολενισκεφ- Κουτούζωφ. Τα τέσσερα μέρη περιγράφουν το καθένα ένα διαφορετικό τύπο θανάτου: “Νανούρισμα” (ο θάνατος ενός παιδιού στην αγκαλιά της μητέρας) “Σερενάτα” (Ο θάνατος μιας νέας γυναίκας) “Τρέπακ” (ο θάνατος ενός μέθυσου) και “Αρχιστράτηγος” (ο θάνατος των στρατιωτών στον πόλεμο) Ο κύκλος αργότερα ενορχηστρώθηκε από τους φίλους του Μουσσοργσκυ, Αλεξάντερ Γκλαζούνωφ και Νικολάι Ρίμσκυ Κορσάκωφ και αργότερα ξαναενορχήστρώθηκε από τον Ντμίτρι Σοστακόβιτς αναμεσα σε άλλους.
2. “ Η Μάσκα του Κόκκινου Θανάτου” του Αντρέ Καπλέ
Ο Αντρέ Καπλέ ήταν ένας σύγχρονος και φίλος του Κλώντ Ντεμπυσσύ. Εμπνευσμένος από την μικρή ιστορία του Έντγκαρ Άλλαν Πόε για την πανούκλα, ο Καπλέ συνέθεσε αυτό το ανατριχιαστικό κομμάτι ορχήστρα εγχόρδων (αργότερα ενορχηστρωμένα για κουαρτέτο εγχόρδων και άρπα) Όταν η φυσιογνωμία που είναι ντυμένη στα κόκκινα κτυπά κοντά στο τέλος του κομματιού, μπορεί να πηδήξετε στις θέσεις σας
3. Τραγούδια για τον θάνατο των παιδιών” του Γκούσταβ Μάλερ
Ανάμεσα στο 1901 και 1904, ο Γκουστάβ Μάλερ μελοποίησε 5 από τα 428 ποιήματα που ο Φρήνιχ Ρούκερτ έγραψε μετά τον θάνατο των δύο παιδιών του από οστρακιά. Ο Μάλερ ξεκίνησε να δουλεύει πάνω στο Kindertotenlieder, έγραψε μουσική για σόλο φωνή και ορχήστρα, μετα από όταν αρρώστησε σοβαρά από γρίππη και συνέχισε να δουλεύει πάνω στο έργο καθως στενοχωριόταν για την υγεία της κόρης του Μαρίας, η οποία ήταν μόλις λίγων ημερών. Η Η μικρή Μαρία πέθανε με τραγικό τρόπο σε ηλικία 4 ετών, όταν ο Μάλερ τελείωσε τα “Τραγούδια για τον θάνατο των παιδιών”
4. “Πένθιμη Τεκτονική Μουσική” του Β.Α. Μότσαρτ
Παρόλο που ο Βόλφγκανγκ Μότσαρτ ήταν πιστός Καθολικός, ήταν επίσης και αφοσιωμένος Ελευθεροτέκτων -χωρίς να βρίσκει αντίφαση σε αυτό. Έγραψε την δυναμική, σύντομη Masonic Funeral Music, ενορχηστρώνοντας την για εγχορδα και πνευστά προς τιμή δύο φίλων του στην Μασονική Στοά, όπου ανήκε, οι οποίοι πέθανα το 1785.
5. “Μακάβριος Χορός” του Καμίγ Σαιν-Σανς
Ο ιδεά του χορού του θανάτου προέρχεται από τον Μεσαίωνα, στην οποία ο θάνατος έρχεται ως τρομακτικός εραστής, έτοιμος να μας αγκαλιάσει και να πάρει τις ψυχές μας στον άλλο κόσμο. Πιθανόν το πιο γνωστό κομμάτι κλασσικής μουσικής που χρησιμοποιεί αυτό το μοτίβο είναι ο “Μακάβριος Χορός 9Dance Macabre) του Καμίγ Σαιντ Σανς.
6. “Θάνατος και Μεταμόρφωση” του Ριχάρντ Στράους
Ο Ρίχαρντ Στράους έγραψε το τονικό ποίημα για ορχήστρα”Θάνατος και Μεταμόρφωση ( Tod und Verklärung) ανάμεσα στο 1888 και 1889 Ο Στράους έγραψε ότι η μουσική περιγράφει τις επιθανάτιες ώρες ενός άνδρα ο οποίος αναζητούσε τους πιο υψηλούς ιδεαλιστικούς σκοπούς , ίσως αυτές του καλλιτέχνη “ Και έτσι στο νεκροκρέβαττο του, ο συνθέτης δήλωσε: “Το να πεθαίνει κανείς είναι όπως το συνέθεσα εξήντα χρόνια πριν στο “Θάνατος και Μεταμόρφωση”
7. “Θλιμμένο Βαλς” του Γιάν Σιμπέλιους
Iτο 1903, ο Σιμπέλιους έγραψε την μουσική για το θεατρικό έργο “Θάνατος” που έγραψε ο γαμπρός του Άρβιντ Γιάνερφελτ. Αργότερα έγραψε από την αρχή ένα κομμάτι που έγινε το δημοφιλές “Θλιμμένο Βαλς” (Valse Triste) .
8. “Παβάνη για μια Νεκρή Πριγκήπισσα” του Μωρίς Ραβέλ
Γραμμένη αρχικά για σόλο πιάνο, ο Ραβέλ αργότερα ενορχήστρωσε αυτό το απαλό κομμάτι για έγχορδα και πνευστά. Ο Ραβέλ έγραψε ότι η μουσική ανακαλεί στον νου μια παβάνη που μια μικρή πριγκήπισσα μπορεί και να χορευε σε παλιοτερους καιρούς στην Ισπανική αυλή”
9. “Ο Θάνατος της Ααζε” του ¨Εντβαρντ Γκρήγκ
Γραμμένος το 1875, “Ο Θάνατος της Άαζε” είναι μία απο τις κινήσεις της μουσικής του Νορβηγού συνθέτη Έντβαρντ Γκρηγκ για το θεατρικό έργο του Χένρικ Ίψεν “Πεερ Γκυντ”
10. “Κουαρτέτο για το Τέλος του Χρόνου” του Ολιβιέ Μεσσιάν
Ο Ολιβιέ Μεσσιάν έγραψε αυτο το κομμάτι, ενορχηστρωμένο για κλαρινέτο, βιολί, τσέλλο και πιάνο το 1940 όταν κρατείτο ως αιχμάλωτος πολέμου από τους Ναζί.
Βασισμένο σε ένα απόσπασμα από το “Βιβλίο της Αποκαλύψεως” αυτό το έργο χωρίζεται σε 8 κινήσεις. Η πρεμιέρα του έγινε από τον ίδιο τον Μεσσιάν και τρεις συμφυλακισμένους , οι οποιοι έπαιξαν μισοσπασμένα όργανα μέσα στην βροχή για ένακοινό που αποτελείτο από τους συμφυλακισμένους τους και τους Γερμανούς φύλακες τους “Ποτέ δεν άκουσαν την μουσική μου με τόση προσοχή και με τέτοια αντίληψη” θυμόταν αργότερα ο Μεσσιάν. Ενώ το newsletter του στρατοπέδου έγραφε: “Ήταν η καλή μας τύχη που που σε αυτό το στρατόπεδο γίναμε θεατές της πρώτης εκτέλεσης ενός αριστουργήματος”
πηγή: https://theimaginativeconservative.org/2020/03/songs-and-dances-of-death-ten-classical-music-stephen-klugewicz.html
