του Τηλέμαχου Χρομοβίτη
Αυτήν την εβδομάδα διάβασα την “Ελλάδα του Όθωνα” του Γάλλου Εντμόντ Αμπού. Κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1855 και ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων γιατί θεωρήθηκε συκοφαντικό και ανθελληνικό.
Το βιβλίο είναι γραμμένο με ζωντάνια και σου κρατάει το ενδιαφέρον, η αλήθεια είναι όμως πως μια ελαφρά εμπάθεια ενάντι των Ελλήνων την έχει ο Αμπού. Προσπερνάει με ευκολία τα θετικά μας , επιμένει στα αρνητικά μας ενώ αν ήμουν “πολιτικά ορθός” θα έλεγα πως κάποια σχόλιά του αγγίζουν τα όρια του ρατσισμού (“κλέφτες”, “βρωμάνε” κτλ). Επειδή όμως δεν είμαι, προτιμώ να το προσπεράσω. Βέβαια, η αιχμηρότητα και η καυστικότητα του συγγραφέα εξαντλείται στους Έλληνες. Όταν ασχολείται με την πατρίδα του, και ειδικά με την εξωτερική πολιτική της Γαλλίας έναντι της Ελλάδας , εκεί ο Αμπού αφήνει στην άκρη το κριτικό πνεύμα του και έχει να πει μόνο καλά λόγια! (από τη στιγμή που η Ελλάδα δεν έχει αποπληρώσει τα δάνεια της , η Γαλλία έχει κάθε δικαίωμα να παρεμβαίνει στις ελληνικές υποθέσεις , μας λέει)
Πάντως, προσωπικά, αυτό που με ενόχλησε περισσότερο στο βιβλίο είναι πως ο Αμπού κουβαλάει όλες τις ιδεοληψίες που χαρακτήριζαν και χαρακτηρίζουν τους Γάλλους διανοούμενους. Η σκέψη του και οι κρίσεις του για την Ελλάδα δεν μπορούν να ξεφύγουν από τον ,τόσο αγαπημένο στους Γάλλους, κρατισμό (βαρέθηκα να διαβάζω για το τί πρέπει να κάνει η κυβέρνηση για να αναπτυχθεί η Ελλάδα) και από έναν ακραίο γιακωβίνικο αντικληρικαλισμό (η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να είχε κλείσει όλα τα μοναστήρια, υποστηρίζει) , ο οποίος μάλιστα στιγμές στιγμές φτάνει στα όρια της αμορφωσιάς (πχ όταν λέει ότι οι, γεμάτες σπάνια και πολύτιμα χειρόγραφα, βιβλιοθήκες των μοναστηριών έχουν απλά “κάποια λειτουργικά βιβλία”)
Τελικά, περισσότερο από ενα βιβλίο για τα αρνητικά του Έλληνα, η “Ελλάδα του Όθωνα” είναι ένα βιβλίο που φανερώνει τα διαχρονικά μειονεκτήματα της γαλλικής ιντελιγκέντσιας. Στους φιλελέδες θα αρέσει, στους υπόλοιπους δεν θα το πρότεινα.
