Με την επιστροφή στην κανονικότητα μετά τον εγκλεισμό λόγω κορωνοϊού, οι ταινίες που προβαλλόταν πριν από αυτόν άρχισαν ένα δεύτερο γύρο προβολών στα θερινά σινεμά. Έτσι σκεφθήκαμε να προσεγγίσουμε κάποιες από αυτές με διαφορετική οπτική η να ασχοληθούμε με κάποια θέματα που υπάρχουν σε αυτά, χωρίς να μας προβληματίζουν τα spoiler της πλοκής. Πρώτο φυσικά στην λίστα τα Οσκαρικά “Παράσιτα” του Μπονγκ Τζουν-χο, μια ταινία που προσωπικά θεωρούμε υπερτιμημένη (Άβαλον των Τεχνών)
του Γιώργου Σταφυλά, συγγραφέα
Ομολογώ πως προσήλθα στον θερινό κινηματογράφο “Αμίκο” περιοχής Χαλανδρίου ολίγον προκατειλημμένος να παρακολουθήσω την Κορεάτικη ταινία ”Τα Παράσιτα”. Κάτι οι διθυραμβικές κριτικές που λάμβανε, οι περισσότερες, εκ των οποίων, βγαλμένες από την μεγάλη της ΚΝΕ σχολή τόνιζαν την ταξικότητα της ταινίας (άλλωστε ο Λένιν έλεγε : “τα πάντα είναι πολιτική”). Κάτι τα Όσκαρ , που τα τελευταία χρόνια είναι θεσμός ταυτισμένος με την πολιτική ορθότητα. Κάτι το γεγονός ότι δεν έχω ιδέα περί Κορεατικού και ασιατικού εν γένει κινηματογράφου, κάτι λίγο απ όλα, είχα διαμορφώσει μια αρνητική προδιάθεση.
Στο πρώτο μισάωρο της προβολής η ταινία είχε δικαιώσει την αρνητική μου προδιάθεση. Ενα χαμίνι απο μια οικογένεια φτωχοδιαβόλων εμφανίζεται ως δάσκαλος Αγγλικών για να κάνει μαθήματα στην κόρη μιας πλούσιας οικογένειας. Ο τύπος μυρίζεται ψητό. Με την συνδρομή της έξυπνης αδερφής του και εκμεταλλευόμενοι την αφέλεια της πλούσιας σπιτονοικοκυράς στήνουν μια απάτη για να τα αρπάζουν (όλη η φαμίλια) από την οικογένεια των πλούσιων. Όχι σπουδαία πράγματα.
Από την μέση και μετά όμως η ταινία αποκτά ταχύτητα, αγωνία, ενδιαφέρον. Η απάτη που στηνει η οικογένεια των φτωχοδιαβόλων ανατρέπεται εξαιτίας μιας σειράς απρόοπτων γεγονότων. Η παλιά οικονόμος του σπιτιού εμφανίζεται να εχει εγκαταστήσει στα υπόγειο του σπιτιού( σε ένα είδος πυρηνικου καταφυγίου) τον σύζυγο της τον οποίο επισκέπτεται και ταΐζει κρυφά. Η εμφάνιση αυτού του ανθρώπου ανατρέπει τα πάντα. Στην συνέχεια; μια νεροποντή γίνεται η αιτία να αναδειχθεί η αφέλεια της πλούσιας συζύγου και ολο το εύρος της διαφθοράς τόσο των πλουσίων όσο και των φτωχών.
Από την νεροποντή χιλιάδες μένουν άστεγοι αλλά για την πλούσια, όμορφη σύζυγο αυτό ”είναι μια ευλογία γιατί καθάρισε ο ουρανός”. Αμέριμνη αυτή και ο διευθυντής μεγάλης εταιρείας σύζυγος της, οργανώνουν το παρτι του μικρού τους γιού που δεν στέκει και πολυ καλά στα μυαλά. Την ιδα ωρα η κορη τους φιλιέται με τον νεαρό που εστησε την όλη απάτη. Αυτό που ακολουθεί ειναι ενα μακελειό, καθώς εμφανίζεται ο κλεισμένος για χρόνια στο υπόγειο συζυγος της παλιάς οικονόμου και αποτρελλαμένος αρχίζει να μαχαιρώνει όποιον βρίσκει μπροστά του.
Δύο είναι οι χαρακτηριστικές σκηνές στο έργο. Η πρώτη είναι η σκηνή με την σύζυγο να μιλάει στο τηλέφωνο, αμέριμνα βυθισμένη στα δερμάτινα καθίσματα της Μερσεντες της, περι ευλογημένης νεροποντής την ώρα που ο οδηγός του αυτοκινήτου – ο πατερ φαμίλιας της οικογένειας των φτωχοδιαβόλων- εχει μόλις δει να διαλύεται το σπίτι του και η ζωή του.
Η δεύτερη ειναι στον κήπο όταν ο πλούσιος σύζυγος πιάνει την μύτη του μπροστά στην χαρακτηριστική δυσοσμία που αποπνέει ο κύριος Κίμ (ο πάτερ φαμίλιας των φτωχοδιαβόλων). Ο σκηνοθέτης τονίζει αυτή την σκηνή. Εχει προηγηθεί μια συζήτηση του πλούσιου συζύγου με την όμορφη σύζυγο περι της δυσοσμίας του κυρίου Κίμ. Στον κήπο λοιπόν και ενω εξελίσσεται ενα μακελειό με ήδη τρεις νεκρούς ο πλούσιος σύζυγος πιάνει την μύτη του γιατί δεν μπορεί να αντέξει την μυρωδιά του κυρίου Κίμ. Δηλαδή το πρόβλημα του δεν ειναι το αίμα που ρέει, αλλά η δυσοσμία του κυρίου Κίμ. Τελικά ο κύριος Κίμ τον σκοτώνει.
Δυο οικογένειες λοιπόν. Μια οικογένεια φτωχών και μια οικογένεια πλούσιων. Τόσο διαφορετικές οικογένειες και παρολα αυτα τόσο όμοια διεφθαρμένες. Παράσιτα και οι δυο οικογένειες. Παράσιτα και οι πλούσιοι πράσιτα και οι φτωχοί. Η ταινία πρέπει να ιδωθεί από Αριστοτελική σκοπιά. Από την σκοπιά αυτή αποτελεί λαμπρή δικαίωση της Αριστοτελικής θεωρίας της αρετής της μεσότητας.
Η μέση οδός είναι η οδός της αρετής. Η οδός ανάμεσα στην υπερβολή και την έλλειψη. Το χρήμα είναι ένα αγαθό. Αναμφισβήτητα. Πλούτος είναι η υπερβολικη κατοχη αυτού του αγαθού. Φτώχεια η έλλειψη του. Και οι δυο καταστάσεις ωστόσο διαφθείρουν. Η πλούσια οικογένεια της ταινίας ήταν διεφθαρμένη ως το κοκκαλο από την ευμάρεια. Ζούσαν μέσα στην χλιδή χωρίς να νιώθουν το πόνο και την φτωχεια που συσσωρευόταν δίπλα τους κυριολεκτικά. Και σαν αποτέλεσμα της υλικής ευμάρειας τους είχαν ένα σωρό προβλήματα. Το μικρό τους παιδί ήταν προβληματικό, άρρωστο και αντικοινωνικό, η κόρη τους νυμφίδιο.
Η φτωχή οικογένεια ηταν διεφθαρμένη με την πιο νομική έννοια του όρου. Πραγματικοί φτωχοδιάβολοι, ζούσαν στήνοντας μικρότερες η μεγαλύτερες απάτες επειδή σκέφτονται συνεχώς αυτό που τους έλειπε: τα λεφτά. Κατα τον Αριστοτέλη τόσο οι πλούσιοι όσο και φτωχοί αποτελούν πρόβλημα για την κοινωνική συνοχή. Μια πλατιά μεσαία τάξη ήταν και είναι εγγύηση για την προκοπή και την συνοχή μιας κοινωνίας.
Τόσο οι πλούσιοι όσο και οι φτωχοί είναι πραγματικά παράσιτα που κατατρώγουν το κοινωνικό σώμα. Η ταινία εν κατακλείδι μπορούμε να πούμε ότι είναι πραγματικά ενδιαφέρουσα. Εξαιρετική δεν ξέρω, αλλά σίγουρα ενδιαφέρουσα και ικανή να σε κανει να σκεφτείς.
