του Stephen M. Klugewicz
Ο διηγηματογράφος Γουώλκερ Πέρσυ ήταν θαυμαστής του Μπρους Σπρίνγκστην και τον αποκαλούσε «ο αγαπημένος μου Αμερικανός φιλόσοφος». Μάλιστα, ο Πέρσυ έγραψε και μία επιστολή στον Σπρίνγκστην, αναζητώντας πληροφορίες για το ενδιαφέρον του για τη Φλάνερυ Ο’ Κόνορ και το πνευματικό του ταξίδι ως βαπτισμένος Ρωμαιοκαθολικός. Ο Πέρσυ επίσης εντυπωσιάστηκε από τα τραγούδια που γράφει ο Σπρίνγκστην, ο οποίος γεννήθηκε στο Νιου Τζέρσεϋ, θεωρώντας τον κατά κάποιο τρόπο σαν μία ενοχλητική αλογόμυγα που αγαπούσε τη χώρα του τόσο πολύ, ώστε αναδείκνυε όλα τα μειονεκτήματά της σε μία προσπάθεια να την καλέσει να επανέλθει στις βασικές της αρχές. «Τα τραγούδια του είναι σχετικά με την Αμερική, χωρίς να αποκοιμίζει τη χώρα και χωρίς να την καταβαραθρώνει. Τραγουδά για εμάς την ώρα που τραγουδά σε εμάς».
(Σ. μ Ο Γουώλκερ Πέρσυ υπήρξε ένας σημαντικός λογοτέχνης διάσημος για τα φιλοσοφικά του μυθιστορήματα που εξελίσσονται στην Νέα Ορλέάνη και συνδύαζαν υπαρξιακή αναζήτηση, Νότιες ευαισθησίες και βαθιά Καθολική πίστη)
Ο Σπρίνγκστην έχει πει «Το έργο μου πάντα αφορούσε το να κρίνω την απόσταση μεταξύ της αμερικανικής πραγματικότητας και του αμερικανικού ονείρου». Τα τραγούδια που παρατίθενται παρακάτω, αντικατοπτρίζουν το όραμα του ροκ μουσικού για την Αμερική και ζωγραφίζουν ολοζώντανες σκηνές από την αμερικανική ζωή.
- «Born in the U.S.A.» (Γεννημένος στις ΗΠΑ)
Μία προφανής επιλογή, αλλά εδώ είναι το τραγούδι έτσι όπως πιθανά δεν το έχετε ακούσει ποτέ. Ο Σπρίνγκστην ηχογράφησε για πρώτη φορά το τραγούδι, στην ακουστική του εκτέλεση, για να συμπεριληφθεί στον πρώτο του σόλο δίσκο, Νεμπράσκα, όμως δεν συμπεριλήφθηκε στην τελική έκδοση του δίσκου. Αν και εκείνη η έκδοση είναι υπνωτιστική, η παρακάτω έκδοση, που ηχογραφήθηκε live στο Βερολίνο το 1996, είναι κατά κύριο λόγο σε πικρό τόνο, και γι’ αυτό ακόμα καλύτερη.
Άλλο ένα ακουστικό τραγούδι του Σπρίνγκστην που δεν κυκλοφόρησε, το «Βιετνάμ», είναι από πολλές απόψεις –μουσικά και λυρικά– ένα πρόχειρο προσχέδιο του «Born in the U.S.A.» (Γεννημένος στις ΗΠΑ).
- «County Fair» (Επαρχιακό Πανηγύρι)
Άλλο ένα τραγούδι που ηχογραφήθηκε από τον Mπρους Σπρίνγκστην για το Νεμπράσκα το οποίο όμως και πάλι δεν συμπεριλήφθηκε στον τελικό δίσκο. Αυτή η παραπονιάρικη μπαλάντα φέρνει στο νου τις εικόνες και τους ήχους μίας αμερικανικής παράδοσης που πεθαίνει.
- «Darlington County» (Επαρχία Ντάρλινγκτον)
Ο αφηγητής και ο φίλος του Γουέϊν, οδηγούν από το Τζέρσεϋ στην Επαρχία Ντάρλινγκτον, ψάχνοντας για δουλειά και για λίγη διασκέδαση την 4η Ιουλίου. Λένε ψέματα στα όμορφα κορίτσια που συναντούν («Στους πατεράδες μας ανήκει ένας από τους Πύργους του Διεθνούς Κέντρου Εμπορίου στον καθένα») και διασκεδάζουν με τα 200 δολάρια που έφεραν μαζί τους. Ακόμα και το γεγονός ότι ο Γουέιν καταλήγει «δεμένος με χειροπέδες στον προφυλακτήρα του Φορντ ενός πολιτειακού αστυνομικού» δεν φαίνεται να μειώνει την καλή διάθεση του αφηγητή. Η αφήγηση της ιστορίας των δύο καλόπαιδων που χαίρονται τη στιγμή σε ένα οδικό ταξίδι στο Νότο, το «Επαρχία Ντάρλινγκτον» είναι απολύτως αντιπροσωπευτική της Αμερικής.
- «Sugarland» (Ζαχαρότοπος)
Στη γραφή της αμερικανικής παράδοσης του εργατικού τραγουδιού, ο Σπρίνγκστην είναι αυθεντία στο να συνδυάζει ανεβαστική μουσική με καταθλιπτικούς στίχους. Το «Sugarland» που δεν κυκλοφόρησε είναι μία από τις καλύτερές του προσπάθειες σε αυτό το είδος. Αφηγείται την ιστορία μίας οικογένειας αγροτών που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή τιμή για τη σοδειά τους. Η σύζυγος του αφηγητή είναι ξανά έγκυος και ο πατέρας του είναι ένας παραιτημένος άνδρας που έχει εγκαταλείψει τις προσπάθειες να κάνει το αγρόκτημα κερδοφόρο. Όπως πολλοί από τους χαρακτήρες του Σπρίνγκστην, ο αφηγητής οδηγείται σε μέτρα απελπισίας από τις απρόσωπες και ανεξέλεγκτες δυνάμεις της οικονομίας και της αγοράς:
“Λοιπόν, εάν οι κυμαινόμενες τιμές δεν αυξηθούν περισσότερο.
Θα γεμίσουμε αυτό το αγροτικό duster με βενζίνη και θα βάλουμε φωτιά σε αυτά τα χωράφια. Θα κάτσουμε στην κορυφογραμμή που πετάνε τα γαλαζοπούλια.
Και θα βλέπουμε τις φλόγες να ορθώνονται στον ουρανό της Sugarland”
- «This Hard Land» (Αυτός ο Σκληρός Τόπος)
Πριν κυκλοφορήσει το 1998 στο δίσκο «Tracks», ο κ. Σπρίνγκστιν αποκάλεσε το «This Hard Land» το καλύτερο τραγούδι του που ποτέ δεν τα κατάφερε να μπει σε κάποιον από τους δίσκους του. Αφηγείται την ιστορία δύο φίλων που πασχίζουν με σοδειές και ζώα στα νοτιοδυτικά της Αμερικής:
“Λοιπόν, έϊ κύριε, μπορείς να μου πεις τι συνέβη στους σπόρους που έσπειρα.
Μπορείς να μου δώσεις ένα λόγο, κύριε, γιατί δεν μεγάλωσαν ποτέ.
Πετάνε τριγύρω, από πόλη σε πόλη και ξανά έξω σε αυτά τα χωράφια.
Από πού πέφτουν, από το χέρι μου πάλι πίσω στη σκόνη αυτού του σκληρού τόπου”
Παρά τις δυσκολίες τους, οι άνδρες ορκίζονται «το πρωί να καταστρώσουν ένα σχέδιο». Το τραγούδι καταλήγει σε μία τυπική αμερικανική νότα αισιοδοξίας μπροστά στην αντιξοότητα: «Λοιπόν, αν δεν μπορείς να τα καταφέρεις, μείνε δυνατός, μείνε πεινασμένος, μείνε ζωντανός εάν μπορείς και συνάντησέ με σε ένα όνειρο για αυτό τον σκληρό τόπο».
- «Girls in Their Summer Clothes» (Κορίτσια με Καλοκαιρινά Ρούχα»)
Ο Σπρίνγκστην –πιθανά προς έκπληξη των περισσοτέρων θαυμαστών του–αποκάλεσε αυτό το τραγούδι ως ένα από τα αγαπημένα του. Ταυτόχρονα ζωγραφίζει ένα Ροκγουελιανό πορτραίτο μίας αμερικανικής καλοκαιρινής ημέρας και εκφράζει την εγγενή αμερικανική αισιοδοξία.
“Η λαστιχένια μπάλα ενός παιδιού χτυπά στον υπόνομο κάτω από τη λάμπα του δρόμου.
Το μεγάλο ρολόι της τράπεζας χτυπάει και σβήνουν τα νυσταγμένα φώτα στη μπροστινή βεράντα. Στο κέντρο τα μαγαζιά ανάβουν τα φώτα τους καθώς έρχεται το βράδυ.
Τα πράγματα ήταν λίγο δύσκολα αλλά ξέρω ότι θα φτιάξουν όπως τα θέλω.”
- «Factory» (Εργοστάσιο)
Κατά την άποψη του Σπρίνγκστην, η εργασιακή ζωή του τυπικού Αμερικανικού χειρωνάκτη εργάτη είναι ένα δίκοπο μαχαίρι: δίνει και παίρνει:
Μέσα από τα μέγαρα του φόβου, μέσα από τα μέγαρα του πόνου
Βλέπω τον μπαμπά μου να περνάει τις πύλες του εργοστασίου στη βροχή.
Το εργοστάσιο παίρνει την ακοή του, το εργοστάσιο του δίνει ζωή
Η δουλειά, η δουλειά, απλά η εργασιακή ζωή
- «Glory Days» (πρωτότυπη έκδοση, με επιπλέον στίχο), (Ημέρες Δόξας)
Αν και η τελική έκδοση που συμπεριλήφθηκε στον επιτυχημένο δίσκο «Born in the U.S.A.» είναι αριστούργημα από μόνη της, καθώς προκαλεί με γλυκιά νοσταλγία τις αναμνήσεις ενός γέρου για τις νεανικές του περιπέτειες στα διαμάντια και στην κρεβατοκάμαρα, μία προηγούμενη έκδοση του τραγουδιού περιλάμβανε έναν τυπικό Σπρίνγκστην-ιακό στίχο σχετικά με τον πατέρα του αφηγητή που απολύθηκε από τη δουλειά του, όμως αφαιρέθηκαν οι λέξεις που πρόσθεταν μία γεύση πίκρας σε ένα τραγούδι που η μουσική του διάθεση είναι ξεκάθαρα ανεβαστική.
Ο γέρος μου δούλευε είκοσι χρόνια συνεχόμενα
Και τον απέλυσαν.
Τώρα όπου πάει ψάχνοντας για δουλειά
Απλά του λένε ότι είναι πολύ μεγάλος.
Ήμουν εννιά χρονών και δούλευε στη γραμμή συναρμολόγησης της Φορντ στο Μετάτσεν.
Τώρα απλώς κάθεται σε ένα σκαμνί στην αίθουσα της κοινότητας
Αλλά δεν μπορώ να καταλάβω τι έχει στο μυαλό του.
- «Long Walk Home» (Το Μεγάλο Περπάτημα για το Σπίτι)
Ένα μελαγχολικό τραγούδι που μιλά για τις αναπόφευκτες αλλαγές που έρχονται στη ζωή καθενός και στην πόλη καταγωγής καθενός. Ένας εραστής φεύγει, το εστιατόριο κλείνει… κι όμως κάποιος προσπαθεί να μείνει προσκολλημένος στο παρελθόν, στην αγάπη, στα μόνιμα πράγματα, συμπεριλαμβανομένων των αρχών που δένουν τους ανθρώπους στις μικρές πόλεις της Αμερικής:
“O πατέρας μου είπε «Γιέ μου, είμαστε τυχεροί σε αυτή την πόλη, είναι ένα ωραίο μέρος να έχεις γεννηθεί
Απλά τυλίγει τα χέρια του γύρω σου, κανείς δεν συνωστίζεται και κανείς δεν είναι μόνος του
Ξέρεις ότι εκείνη η σημαία που ανεμίζει πάνω από το δικαστήριο σημαίνει πως ορισμένα πράγματα είναι απόλυτα
Ποιοι είμαστε, τι θα κάνουμε και τι δεν θα κάνουμε»
- «Land of Hope and Dreams» (Χώρα της Ελπίδας και των Ονείρων)
Ο Σπρίνγκστην θεωρεί την κοινότητα ουσιώδη για τη ζωή στην Αμερική και βλέπει την ίδια την Αμερική ως μία γιγαντιαία κοινότητα – που αποτελείται από «αγίους και αμαρτωλούς», «ηττημένους και νικητές», εκείνους με «πληγωμένη καρδιά» και τις «καλές ψυχές που έφυγαν από τη ζωή» – στην οποία όλοι πρέπει να συνεργαστούν για το κοινό καλό. Ο Σπρίνγκστην έχει πει «Βλέπω την Αμερική σαν μία πραγματικά μεγαλόκαρδη χώρα, πραγματικά φιλεύσπλαχνη». Στη «Χώρας της Ελπίδας και των Ονείρων», η εικόνα είναι εικόνα ανθρώπων πάνω σε ένα τρένο, που κυλούν «μέσα από τα χωράφια που λούζονται από το φως του ήλιου».
“Είπα, τώρα σε αυτό το τρένο, τα όνειρα δεν θα εμποδιστούν.
Σε αυτό το τρένο, η πίστη θα ανταμειφθεί.
Σε αυτό το τρένο, οι ατσάλινοι τροχοί τραγουδούν.
Σε αυτό το τρένο, χτυπούν καμπάνες ελευθερίας”
